Co może być przyczyną powstawania owrzodzeń w jamie ustnej?
Owrzodzenia w jamie ustnej, tzw. afty, to niewielkie uszkodzenia błony śluzowej. Mają postać małych płytkich nadżerek pokrytych włóknikowym nalotem i otoczonych zapalną obwódką. Mogą pojawić się w każdym wieku, najczęściej powstają w wyniku drobnych urazów. Występują zarówno na błonie śluzowej policzków, jak i warg, a także języka. Jeśli afty są rozległe i mnogie, mogą powodować trudności w spożywaniu pokarmów. W odróżnieniu od opryszczki wywołanej wirusem HSV afty nie są zakaźne.
Spis Treści
Uszkodzenia mechaniczne
Jeśli cierpisz na nawracające afty, warto na początku wykluczyć mechaniczne przyczyny powstawania uszkodzeń. Mogą być one spowodowane przez zbyt energiczne używanie szczoteczki do zębów, źle dopasowaną protezę zębową lub powstawać w wyniku drażnienia delikatnej śluzówki przez elementy aparatu ortodontycznego. Do najczęstszych przyczyn należą złogi nieusuniętego kamienia nazębnego, nawisające wypełnienia, ostre brzegi zębów. Do powstawania aft może przyczynić się także nieodpowiednia higiena jamy ustnej oraz złe nawyki np. obgryzanie paznokci czy długopisów. W badaniach raportowano także częstsze występowanie aft u osób nadmiernie narażonych na stres.
W leczeniu aft można zastosować miejscowo preparat taki jak Anaftin Żel, który dzięki zawartych w nim składnikom szybko tworzy stabilną warstwę, długotrwale chroniąc uszkodzoną śluzówkę. Dzięki temu zmniejsza się dyskomfort i ból wywołany podrażnieniem odsłoniętych zakończeń nerwowych. Naturalne składniki wspomagają naturalne gojenie owrzodzenia. Preparat posiada długi aplikator umożliwiający precyzyjne naniesienie żelu na zmianę. Warto dobrać formę preparatu do rodzaju i umiejscowienia zmiany. Żel idealnie sprawdza się w leczeniu pojedynczych, ograniczonych zmian w jamie ustnej. W trudno dostępnych miejscach w obrębie jamy ustnej, na tylnej ścianie gardła, dobrym wyborem będzie preparat w sprayu. Umożliwia on aplikację bez zbędnego narażania (zwłaszcza dziecka) na wywołanie odruchu wymiotnego. Gdy zmiany są rozsiane – warto wybrać preparat w formie płynnej, ponieważ najłatwiej pokryje zmienione chorobowo miejsca w jamie ustnej (w przypadku dziecka konieczne jest rozumienie przez nie i wykonywanie poleceń).
Należy pamiętać, że preparaty, które zawierają alkohol lub pochodne kwasu acetylosalicylowego wręcz utrudniają gojenie się wykwitów nadżerkowo-wrzodziejących w jamie ustnej. U dzieci powinno unikać się regularnego stosowania preparatów zawierających pochodne kwasu p-hydroksybenzoesowego, jak również pochodnych acetanilidu. Wiele preparatów na afty i uszkodzenia błony śluzowej jamy ustnej dostępnych na rynku nie jest zarejestrowanych do stosowania u dzieci. Inne mają liczne ograniczenia dotyczące wieku dziecka oraz częstości dawkowania, o czym należy zawsze pamiętać. W okresie gojenia należy zrezygnować z przyjmowania zbyt ciepłych pokarmów, alkoholu oraz unikać jedzenia kwaśnych i ostrych, pikantnych potraw. Jeśli dokuczają nam nawracające afty, warto udać się do stomatologa, który pomoże ustalić przyczynę i zaleci odpowiednie leczenie.
Choroba Leśniowskiego-Crohna
Choroba Leśniowskiego-Crohna (ChL-C) jest podtypem niespecyficznego przewlekłego zapalenia jelit, w którego przebiegu mogą występować afty. Mogą im towarzyszyć zanikowe zapalenia jamy ustnej oraz nadżerki kącików ust. Największa częstość zachorowań na ChL-C przypada na drugą i trzecią dekadę życia. Oprócz owrzodzeń w jamie ustnej głównym objawem choroby jest silny ból brzucha, biegunka, krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, gorączka i zmniejszenie masy ciała. Spowodowane są one miejscowym stanem zapalnym jelit i korelują z jego zaawansowaniem. Jeśli podejrzewamy u siebie ChL-C, należy udać się do lekarza gastroenterologa. Nawracające afty, szczególnie jeśli są liczne i mają stosunkowo duże rozmiary (1-2 cm), mogą być także spowodowane niedoborem witamin i minerałów takich jak: żelazo, kwas foliowy oraz witamina B12.
Kiedy pojawienie się aft jest szczególnie niepokojące?
To, jak długo trwa gojenie aft, zależy zwłaszcza od ich rozmiaru. Te niewielkie po 1-2 dniach pokrywają się białym nalotem i znikają po około jednym tygodniu. Duże owrzodzenia goją się nawet 3-4 tygodnie i często pozostają po nich blizny. W każdym przypadku pojawienia się nadżerek lub owrzodzeń w jamie ustnej należy różnicować je z innymi chorobami oraz zachować czujność onkologiczną. Jeśli zmiana, która pojawiła się w jamie ustnej, nie zanika po dwutygodniowym leczeniu, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza, który skieruje na badanie histopatologiczne. Polega ono na pobraniu wycinków i ocenę ich pod mikroskopem. Otrzymany wynik decyduje o dalszym postępowaniu.
Artykuł sponsorowany