Rwa kulszowa. Jak sobie radzić z atakiem rwy kulszowej?

Rwa kulszowa to dolegliwość wywołana przez ucisk lub podrażnienie nerwu kulszowego, który składa się z korzeni nerwowych L4-L5 oraz S1-S3. Objawia się w postaci ostrego bólu w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa, który może promieniować przez pośladek i łydkę aż do stopy. Bardzo często ból jest tak silny, że uniemożliwia poruszanie się, wywołując unieruchomienie, dlatego warto wiedzieć, jak postępować gdy się pojawi.

Odpoczynek

Na początku, gdy pojawią się objawy, należy na okres 1-2 dni odciążyć kręgosłup, zrezygnować z pracy i ograniczyć aktywność. Najlepszym rozwiązaniem na ten czas jest pozostanie w łóżku, w pozycji leżącej na plecach z podłożeniem poduszki pod kolana lub na  boku ze zgiętymi nogami w stawach kolanowych i biodrowych. Natomiast jeśli po 3-4 dniach odpoczynku objawy nie ustępują, należy zgłosić się do lekarza.

Leczenie farmakologiczne

W pierwszym rzucie zaleca się leki przeciwbólowe, które mają za zadanie zmniejszyć dolegliwości do tego stopnia, aby było możliwe wykonywanie prostych czynności i stopniowy powrót do codziennej aktywności. W tym przypadku sprawdzą się leki z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne) np. ibuprofen, metamizol lub dikolofenak, które pomagają zmniejszyć ból oraz stan zapalny. Należy je przyjmować w najmniejszej skutecznej dawce, przez możliwie najkrótszy czas, doustnie, w postaci zastrzyków lub miejscowo, w postaci kremu lub żelu np. Dip Rilif. Drugą grupą leków są leki rozkurczowe, ponieważ w przebiegu rwy kulszowej mamy często do czynienia ze znacznym skurczem mięśni grzbietu, które mogą wywoływać tymczasowe wygięcie sylwetki. Leki te łagodzą napięcie mięśniowe, zmniejszają dolegliwości bólowe i pozwalają na przyjęcie bardziej swobodnej postawy ciała. Natomiast jeżeli powyższe środki nie dają poprawy, koniecznym może okazać się przyjmowanie silniejszych leków przeciwbólowych, opioidów, kortykosteroidów, a w niektórych przypadkach leków przeciwdepresyjnych.[1]

Rehabilitacja i fizykoterapia

Usprawnienie fizyczne i wdrożenie odpowiednich wzorców ruchowych to bardzo ważny krok, którego nie można pomijać w leczeniu rwy kulszowej. Dzięki temu będzie można uniknąć ryzyka przejścia ostrego bólu w przewlekły zespół bólowy oraz w przyszłości kolejnych nawrotów dolegliwości. Największe efekty uzyskuje się, gdy zabiegi fizykoterapeutyczne takie jak: ultradźwięki, przezskórna elektrostymulacja (TENS), leczenie ciepłem i krioterapia, odbywają się równocześnie z zabiegami i ćwiczeniami fizycznymi. Poza tym rehabilitacja powinna być prowadzona pod okiem wykwalifikowanego fizjoterapeuty, który dobierze program ćwiczeń indywidualnie pod pacjenta, do czasu aż będzie on mógł wykonywać je samodzielnie w domu.[2]

Leczenie operacyjne

Leczenie chirurgiczne ma miejsce stosunkowo rzadko i dotyczy od 2 do 10% osób z rwą kulszową. Zwykle na zabieg kierowane są osoby z niepokojącymi objawami tj. niedowłady kończyny dolnej, zaburzenia czucia czy zatrzymanie moczu z potwierdzonym w badaniu obrazowym uciskiem na korzeń nerwu. Zabieg ma na celu odbarczenie uciśniętego nerwu i zwykle pozwala na całkowite ustąpienie dolegliwości.[3]

[1] Interna Szczeklika – mały podręcznik 2018/2019; Gajewski Piotr, Szczeklik Andrzej; Medycyna Praktyczna; Kraków; 2018

[2] Wojciech Pietraszko, Rwa kulszowa – Neurologia, Medycyna Praktyczna 2016

[3] Wojciech Noszczyk, Chirurgia Repetytorium, PZWL, Warszawa 2014

Artykuł partnerski