![Jak pandemia podnosi emerytury [Tablice trwania życia GUS 2022] Wniosek o przeliczenie emerytury – dla kogo?](https://www.gazetasenior.pl/wp-content/uploads/2021/08/epidemia-tablice-zycia-GUS-wysokosc-emerytury.jpg.webp)
Jak pandemia podnosi emerytury [Tablice trwania życia GUS 2022] Wniosek o przeliczenie emerytury – dla kogo?
W związku z pandemią koronawirusa w 2022 roku średni oczekiwany czas trwania życia ponownie został skrócony. Fakt ten ma wpływ na wysokość emerytur. Osoby, które odpowiednią dokumentację złożą w urzędzie w okresie od 1 kwietnia 2022 do 31 marca 2023 roku, mogą liczyć na wyższe świadczenie. Jak to działa?
Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej GazetaSenior.pl
Spis Treści
Wysokość emerytury w okresie pandemii
Wybuch pandemii koronawirusa w 2020 r. znacząco wpłynął na średnią oczekiwaną długość trwania życia człowieka. Jak wskazują dane Głównego Urzędu Statystycznego, w 2019 r. 60-letnia osoba miała przed sobą 261,5 miesiąca życia, natomiast w 2021 r. już 238,9 miesiąca. W ciągu 2 lat średnia zmniejszyła się aż o 22,6 miesiąca. Ten drastyczny spadek niesie jednak za sobą zmiany korzystne dla przyszłych emerytów. Jak wskazują najnowsze tablice trwania życia, niedawno opublikowane przez GUS, wysokość emerytur w 2022 w porównaniu do poprzednich lat wzrośnie.
Tabela dalszego trwania życia GUS – czym są tablice trwania życia?
Zgodnie z definicją zamieszczoną na oficjalnej stronie internetowej tablice trwania życia GUS określać mają teoretyczny proces wymierania populacji w miarę jej starzenia się. Pod uwagę brane są m.in. czynniki takie jak:
- liczba dożywających,
- liczba zmarłych,
- prawdopodobieństwo zgonu,
- przeciętne dalsze trwanie życia.
Wartość tych funkcji obliczana jest na podstawie liczby ludności i liczby zgonów, zazwyczaj w ciągu jednego roku, biorąc pod uwagę płeć i wiek. Tablice trwania życia GUS wykorzystywane są nie tylko przez instytucje ubezpieczeniowe, ale również przez demografów oraz socjologów. Pomagają one także w ocenie stanu zdrowia ludności. Tablice te stanowią podstawę do ustalania wysokości emerytur w nowym systemie, przeznaczonym dla osób urodzonych po 1949 roku, tj. w formule zdefiniowanej składki.
Wysokość emerytur 2022 – zmiany na lepsze
Najnowsze tablice 2022 wskazujące średnią oczekiwaną długość życia są korzystne dla przyszłych emerytów. Wysokość emerytur 2022 obliczona na ich podstawie będzie różnić się od wysokości obliczonej przy wykorzystaniu poprzednich tablic o kilka punktów procentowych. Dla osób w wieku 60 lat wysokość emerytury zwiększy się o 3,7%, natomiast dla ludzi mających 65 lat o 4,1%. Jak to wygląda w praktyce? Na zwiększenie emerytur bezpośrednio wpływa wyższy wskaźnik umieralności. Składka, którą zebrała osoba przechodząca na emeryturę, dzielona jest przez uśredniony czas dalszego trwania życia ludzi w jej wieku. Wniosek z tego rozumowania jest prosty: im więcej miesięcy życia pozostało, tym wysokość emerytury będzie niższa.
COVID-19 jako przyczyna zwiększenia wysokości emerytury
Przed wybuchem pandemii koronawirusa średnia długość trwania życia człowieka z roku na rok była coraz dłuższa. Spadek nastąpił w 2020 r. i, jak wskazują dane statystyczne, utrzymuje się do teraz. Zgony wywołane COVID-19 są jedną z dwóch głównych przyczyn takiego stanu rzeczy.
Wpływ na skrócenie się średniej długości trwania życia miał również brak dostępu do ochrony zdrowia w czasie pandemii. Ten trudny okres tylko pogłębił dług, który Polska zaciągnęła przez ostatnie lata. Bezpieczeństwo zdrowotne społeczeństwa w czasie pandemii dotknięte zostało mającym duże znaczenie regresem. W zaistniałej sytuacji jedyną korzyścią dla seniorów wydaje się być zwiększona wysokość emerytury dotycząca osób, które złożą wniosek w ściśle określonym czasie.
Wyższe świadczenia emerytalne nie dla każdego
Pozytywna zmiana, którą niewątpliwie jest zwiększona wysokość emerytur 2022, niestety nie będzie dotyczyć każdego seniora. Na nowych tabelach zyskają osoby w wieku emerytalnym, jeśli złożą wniosek o przyznanie świadczenia w czasie od 1 kwietnia 2022 roku do 31 marca 2023 roku. Pierwszą część tej grupy stanowić będą ubezpieczeni, którzy w roku 2022 osiągnęli wiek emerytalny i chcą przejść na przysługujące im świadczenie. Drugą natomiast osoby spełniające wymagane warunki od dłuższego czasu, nawet od kilku lat, dopiero teraz decydujące się na złożenie wniosku o przyznanie i wypłatę emerytury. Warto również zaznaczyć, że dla seniorów, którzy odłożyli w czasie zakończenie aktywności zawodowej, wysokość emerytur 2022 wzrośnie o więcej niż 3-4 punkty procentowe, zależnie od ich wieku.
Czy warto szybko wnioskować o emeryturę?
Chęć zakończenia aktywności zawodowej nie powinna mieć związku z informacjami na temat wysokości świadczeń, opublikowanymi przez GUS w 2022 roku. Przechodząc na emeryturę później, osoby, które osiągną wiek emerytalny w 2022 r., mogą zastosować tablice z tego okresu, jeśli będą one dla nich korzystniejsze niż przyszłe [Podstawa prawna art. 26 ust. 1 Obliczenie emerytury. Tablice trwania życia]
Seniorzy po 60. lub 65. roku życia, składając wnioski w ostatnim tygodniu marca 2023 r., również otrzymają świadczenia zgodne z tabelą opublikowaną w kwietniu 2022 roku. Powinni oni jednak obserwować komunikaty GUS, które pojawią się pod koniec trzeciego miesiąca przyszłego roku i na własną rękę porównać wartości starej tablicy z wartościami zawartymi w nowej. Wysokość emerytury w przyszłym roku może być niższa, ze względu na mające miejsce ustępowanie pandemii koronawirusa. Jeśli śmiertelność z 2022 r. zmaleje w porównaniu do roku poprzedniego, kwoty świadczeń rzeczywiście zmaleją.
Sytuacja emerytów pracujących zarobkowo
Jak wygląda sytuacja emerytów łączących pobieranie świadczeń z pracą zarobkową? Wysokość emerytury w ich przypadku zostanie zwiększona, z uwzględnieniem składek wpłaconych od ostatniego obliczenia kwoty świadczenia i nowych tablic, jednak nie będzie obliczana całkowicie od nowa. Odpowiedni wniosek mogą oni składać raz w roku, po ustaniu ubezpieczenia. Jest to całkowicie zgodne z założeniem, że im później zapadnie decyzja o przejściu na emeryturę, tym większe świadczenie zostanie przyznane.
Choć wysokość emerytury w 2022 roku uległa zwiększeniu, na dłuższą metę nie wpłynie to negatywnie na stabilność systemu. Wyższa kwota idzie w parze z wyższą śmiertelnością w czasie pandemii. Przed złożeniem wniosku warto szczegółowo rozważyć własną sytuację, co pomoże w podjęciu właściwej decyzji.
Tablice trwania życia lata poprzednie –2021
Tablice trwania życia GUS 2021 zostały przygotowane na podstawie danych o śmiertelności z 2020 r. Te wskaźniki od kwietnia 2021 do marca 2022 r. wykorzystywał ZUS do obliczenia wysokości świadczenia osobom, które w tym okresie przeszły na emeryturę. Tabele dalszego trwania życia GUS z 2021 r. były wyjątkowo korzystne dla przyszłych emerytów i pozwalały obliczyć emeryturę 60-latka wyższą o 5,6 proc., a 65-latka o 6,5 proc. niż na podstawie poprzedniej tablicy z 2020 r. Zyskały także osoby, które w poprzednich latach zdecydowały się odroczyć decyzję o przejściu na emeryturę.
Korzystniejsze tablice nie przepadają
Osoby, które osiągnęły wiek emerytalny, nie muszą spieszyć się z przejściem na emeryturę, aby skorzystać z korzystniejszej tablicy GUS. Przyznając emeryturę, ZUS sprawdza, czy korzystniejsza jest obecnie obowiązująca tablica, czy ta, która obowiązywała w momencie, gdy senior uzyskał swój wiek emerytalny – i przyjmuje do obliczeń tę korzystniejszą.
Odmowa przeliczenia emerytury
Publikowane przez GUS tablice średniego dalszego trwania życia są kluczowym elementem przy wyliczaniu emerytur ustalanych według nowych zasad. Ale przeliczenie jest możliwe tylko wtedy, gdy emeryt dalej pracuje i na jego konto wpływają składki lub wtedy, gdy pomimo przyznania mu po osiągnięciu wieku emerytalnego prawa do emerytury kontynuuje on działalność zawodową i dlatego ZUS nie rozpoczął jeszcze wypłaty jego emerytury. Raz na rok można je doliczyć do świadczenia. Pamiętajmy jednak, że najnowsza tablica zostanie zastosowana wyłącznie w stosunku do nowo zgromadzonych składek, a nie do całego świadczenia.
W jakich przypadkach nie jest możliwe zastosowanie tabeli dalszego trwania życia GUS?
Tymczasem do ZUS wpływają wnioski o przeliczenia dotychczasowych emerytur w związku z nowymi tablicami od:
- niepracujących emerytów z tzw. starego systemu,
- niepracujących osób, które mają emeryturę z tzw. nowego systemu i już wcześniej skorzystały z jej obliczenia według różnych tablic średniego dalszego trwania życia.
Te osoby otrzymają odmowę przeliczenia, ponieważ w ich przypadku zastosowanie nowych tablic średniego dalszego trwania życia jest niemożliwe. Nie wszyscy mogą liczyć na korzystniejsze przeliczenie świadczenia.
Źródło: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Główny Urząd Statystyczny
Jeśli interesują Cię podobne informacje, zapisz się do Newslettera Gazety Senior Zapisz się do Newslettera
Zobacz również:
13. emerytura 2023 Wszystko, co warto wiedzieć [KWOTA do ręki, TERMINY, WNIOSEK?]
- Bezpłatne porady notariuszy w całej Polsce! Sprawdź, gdzie skorzystasz z pomocy w Dniu Otwartym Notariatu [adresy i numery telefonów] - 18 listopada, 2024
- BON SENIORALNY: projekt ustawy [KOMPENDIUM] - 15 listopada, 2024
- Zostań podcasterem! Warsztaty tworzenia podcastów dla seniorów - 14 listopada, 2024