![Emerytura 2024: najważniejsze informacje [przewodnik dla przyszłego emeryta]](https://www.gazetasenior.pl/wp-content/uploads/2019/11/m-Fotolia_45615524_Subscription_Monthly_XL_Portfel-Seniora-.jpg.webp)
Emerytura 2024: najważniejsze informacje [przewodnik dla przyszłego emeryta]
Przed osiągnięciem wieku emerytalnego warto zaznajomić się z kluczowymi informacjami dotyczącymi emerytury. Poniżej znajdziesz najważniejsze kryteria, wymagane dokumenty, które pomogą Ci lepiej przygotować się do przejścia na emeryturę dziś lub w przyszłości.
Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej gazetasenior.pl
Spis Treści
Wiek emerytalny w Polsce
Obecnie wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Każdy, kto osiągnie powszechny wiek emerytalny, może ubiegać się o emeryturę.
Zobacz również: Efektywny wiek emerytalny w górę. Polacy pracują za krótko! Kiedy i jak zostanie podniesiony?
Kto ma prawo do emerytury z ZUS?
Prawo do emerytury przysługuje każdemu, kto osiągnie powszechny wiek emerytalny i udowodni, że podlegał ubezpieczeniu społecznemu lub emerytalnemu. W praktyce wystarczy opłacenie jednej składki w ciągu całego życia.
Stary i nowy system emerytalny
Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku korzystają z tzw. starego systemu, w którym istotne są długości okresów składkowych i nieskładkowych.
Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku korzystają z tzw. nowego systemu, gdzie staż pracy może mieć ewentualnie znaczenie jedynie dla wysokości przyszłego świadczenia i podniesienia go wysokości do kwoty emerytury minimalnej.
Zobacz również: Darmowe leki 65+ przegląd zmian [nowa lista od 1 stycznia 2024]
Wysokość emerytur z ZUS [przykłady]
W marcu 2023 roku minimalna emerytura wyniosła 1588,44 zł brutto, przeciętne świadczenie emerytalne wynosiło 3482,63 zł, a najwyższa emerytura wypłacana przez ZUS sięgała 43 412 zł brutto, najniższa wyniosła zaledwie 2 grosze. Dane pochodzą z marca, ponieważ w tym miesiącu świadczenia są waloryzowane, o czym więcej w dalszej części artykułu.
Od czego zależy wysokość emerytury?
Wysokość emerytury zależy przede wszystkim od zgromadzonych kwot zwaloryzowanego kapitału początkowego, składek na indywidualnym koncie ZUS, środków na subkoncie ZUS, a także wieku przyszłego emeryta.
Zobacz również: Kolejka do sanatorium 2024. Długość kolejki w poszczególnych województwach: aktualne dane [PRZEGLĄD]
Kalkulator emerytalny: prognoza przyszłej emerytury
Prognozę wysokości przyszłego świadczenia emerytalnego przyznawanego na nowych zasadach można sprawdzić na Platformie Usług Elektronicznych ZUS tzw. PUE ZUS. Z tym zastrzeżeniem, że faktyczną wysokość świadczenia emeryt poznaje dopiero po złożeniu wniosku o emeryturę.
Kalkulator uwzględnia aktualne dane ze składek czy kapitału początkowego, a także prognozowanych wynagrodzeń, składek, inflacji, długości życia etc. Zasilany jest aktualnymi danymi, jak i prognozami, które później zastępowane są danymi faktycznymi, takimi jak wskaźniki waloryzacji ogłaszane przez Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej czy tablice średniego dalszego trwania życia publikowane przez Główny Urząd Statystyczny.
Waloryzacja emerytury: coroczna podwyżka dla utrzymania wartości świadczenia
Emerytura, którą przyznaje ZUS to wsparcie finansowe, wypłacane regularnie co miesiąc do końca życia w terminie wskazanym w decyzji. Aby świadczenie nie traciło na wartości w miarę upływu lat, wszystkie emerytury i renty podlegają corocznej waloryzacji, czyli regularnej podwyżce z uwzględnieniem wskaźnika waloryzacji.
Decydującym czynnikiem wpływającym na wysokość waloryzacji jest poziom inflacji. Im wyższy poziom inflacji, tym wyższa jest waloryzacja. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, proces waloryzacji ma miejsce każdego 1 marca.
Ponadto planowane są nowe regulacje wprowadzające możliwość przeprowadzenia drugiej waloryzacji w okresie jesiennym, gdy poziom inflacji przekroczy 5 procent w czerwcu.
Zobacz również: Waloryzacja emerytur 2024: GUS podał poziom inflacji emeryckiej. Aktualna prognoza 11,9 proc. [TABELA NETTO]
Dopłaty i dodatki do emerytur w polskim systemie świadczeń
Polskie emerytury, choć nie należą do najwyższych, są wspierane przez różne dodatki i świadczenia. Emeryci korzystają z tzw. 13. i 14. emerytury, a także z emerytury honorowej przyznawanej tym, którzy ukończyli 100 lat.
Istnieje również szereg świadczeń dla wybranych grup zawodowych, takich jak tzw. 300 plus dla emerytowanych sołtysów, czy tzw. 200 plus dla strażaków i ratowników górskich, czy MAMA 4+ – emerytura za wychowanie czwórki dzieci.
Seniorzy mają również dostęp do dodatków związanych ze stanem zdrowia i wiekiem, takich jak darmowe leki dla osób powyżej 65. roku życia, 500 plus dla seniorów niepełnosprawnych, dodatek pielęgnacyjny dla seniorów 75+, oraz zasiłek pielęgnacyjny 75 plus.
Zobacz również: Dodatki do emerytury 2024: pełne zestawienie świadczeń dla seniorów [RAPORT]
Emerytura tylko na wniosek
Emerytura z ZUS przyznawana jest wyłącznie na wniosek. Prawo do emerytury uzyskujemy w dniu, w którym osiągamy powszechny wiek emerytalny, ale nie wcześniej niż od miesiąca, w którym składamy wniosek.
Niezbędne dokumenty do wniosku o emeryturę ZUS
W przypadku osób urodzonych po 31 grudnia 1948 roku emerytura będzie ustalana według nowych zasad.
W przypadku składania wniosku o emeryturę według nowych zasad, a także posiadania ustalonego kapitału początkowego, konieczne jest dołączenie do wniosku jedynie wypełnionej „Informacji o okresach składkowych i nieskładkowych” (formularz ERP-6).
Prawo do emerytury przysługuje niezależnie od udowodnionego wymiaru okresów składkowych i nieskładkowych, jednak przekazane informacje o tych okresach stanowią wsparcie dla ewentualnej podwyżki emerytury do kwoty najniższego świadczenia, gdyby taka potrzeba się pojawiła.
W przypadku wcześniejszego wnioskowania o ustalenie kapitału początkowego, gdzie dowody potwierdzające przebyte okresy zostały złożone w ZUS, w formularzu ERP-6 przy odpowiednim okresie wystarczy wpisać informację o już przedłożonych dowodach.
Nie jest konieczne dołączanie dokumentów potwierdzających okresy składkowe i nieskładkowe po 1998 roku, ponieważ zostaną one uwzględnione na podstawie zapisów na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.
W przypadku emerytur specjalnych np. nauczycielskiej, górniczej wymagane są dodatkowe dokumenty. Szczegółowe informacje na ten temat znajdziesz m.in. na stronie internetowej Zakładu.
Gdzie złożyć wniosek o emeryturę z ZUS?
Wniosek o emeryturę można złożyć osobiście lub za pośrednictwem pełnomocnika w placówkach ZUS, za pośrednictwem poczty, kuriera, Platformy Usług Elektronicznych ZUS lub poprzez płatnika składek.
Poza granicami Polski wniosek można złożyć: w polskim urzędzie konsularnym, placówce dyplomatycznej lub w zagranicznej instytucji ubezpieczeniowej państwa, które posiada umowę międzynarodową z Rzeczpospolitą Polską w zakresie ubezpieczeń społecznych.
Kiedy złożyć wniosek o emeryturę?
Ważne jest, aby złożyć dokumenty nie wcześniej niż 30 dni przed spełnieniem warunków do przyznania świadczenia lub zamierzonym terminem przejścia na emeryturę. Wcześniejsze złożenie wniosku może skutkować decyzją odmowną.
Zobacz również: Emerytura 2024: kiedy najlepiej przejść na emeryturę? Terminy od których zależy wysokość emerytury [kalendarz dla przyszłych emerytów]
Czy można odwołać się od decyzji ZUS?
Od decyzji ZUS dotyczącej emerytury przysługuje prawo do odwołania. Aby skorzystać z tej możliwości, należy wnieść odwołanie pisemnie lub ustnie do protokołu w placówce ZUS, która wydała decyzję. Odwołanie będzie rozpatrywane przez okręgowy sąd pracy i ubezpieczeń społecznych. Termin na złożenie odwołania wynosi miesiąc od dnia doręczenia decyzji. Proces odwoławczy jest wolny od opłat.
Gdzie uzyskać dodatkowe informacje dotyczące emerytury?
Aby uzyskać bliższe informacje dotyczące emerytury i poszczególnych świadczeń emerytalnych warto skorzystać z konsultacji w placówkach Zakładu lub podczas e-wizyty, porady w Centrum Obsługi Telefonicznej pod numerem telefonu 22 560 16 00 lub poprzez e-mail cot@zus.pl. Dodatkowe informacje można znaleźć również na oficjalnej stronie internetowej www.zus.pl.
Podsumowanie
Przyszły emeryt powinien być świadomy warunków i procedur związanych z uzyskaniem emerytury. Zrozumienie kryteriów, procesu składanie wniosku we właściwym czasie oraz dbanie o dokumenty ubezpieczeniowe to klucz do spokojnej starości. Zawsze można też skorzystać z pomocy pracowników ZUS, którzy udzielają niezbędnych informacji. Emerytura to zasłużony czas odpoczynku, więc warto zabezpieczyć ją odpowiednio już dziś.
Źródła: Zakład Ubezpieczeń Społecznych: www.zus.pl, komunikaty prasowe;
Jeżeli interesują Cię aktualne informacje dot. emerytur, zapisz się do Newslettera Gazety Senior Zapisz się do Newslettera
Zobacz również:
Kolejka do sanatorium 2024. Długość kolejki w poszczególnych województwach: aktualne dane [PRZEGLĄD]
- „Senior w Dobrej Formie” – aktywność fizyczna kluczem do zdrowia i wysokiej jakości życia silversów - 16 grudnia, 2024
- BON SENIORALNY: projekt ustawy [KOMPENDIUM] - 9 grudnia, 2024
- Bezpłatne porady notariuszy w całej Polsce! Sprawdź, gdzie skorzystasz z pomocy w Dniu Otwartym Notariatu [adresy i numery telefonów] - 22 listopada, 2024