Baba wielkanocna i inne babeczki
Baba wielkanocna to świąteczne ciasto ze staropolskiej kuchni. Poezja smaku zrobiona z żółtek, odrobiny mąki i kunsztu piekarza.
Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej GazetaSenior.pl
Spis Treści
Babka codzienna
Dobrze jest mieć na podorędziu babkę na podwieczorek. Już powoli życie wraca do normy, zatem i sąsiedzkie odwiedziny nie są rzadkością. Zaraza w dalszym ciągu grasuje, ale chyba cała populacja Polski przechorowała się i nabyła odporność. Zatem na co dzień na podwieczorek może być kawałek ciasta. Trochę mąki, mleka, rodzynków, drożdży i kilka jajek. Proste w wykonaniu i ładnie pachnie. Tworzy domową atmosferę w połączeniu z kawą.
Na powitanie wiosny
Święta wiosenne wymagają większego zaangażowania. Dla wielu duchowe przeżywanie związane z religią jest ważniejsze od uczty. Mogą sobie przy zwykłej pospolitej babce drożdżowej zgłębiać tajemnice wiary. Jednak w Polsce jest wiele domów, gdzie to na te święta związane z wiosną szykuje się uczty i wystawne przyjęcia. Ozdobę stołu w tych domach jest baba wielkanocna. Leciutka, puszysta wytworzona z ogromną starannością. Majstersztyk piekarnictwa. Sława polskiej baby rozeszła się szeroko po Europie. Nawet we Włoszech babà napoletani jest ciastem wyjątkowym, szczególnie kiedy nasączymy ja obficie rumem. Tutaj możecie zobaczyć, na czym polega wyjątkowość tego ciasta.
Baba wielkanocna zwana petynetową lub muślinową
W odróżnieniu od codziennej babki na świątecznym stole powinna znaleźć się baba petynetowa. Petynet to rodzaj tiulu, zatem materii leciutkiej powiewnej zbliżonej do muślinu. Dobroć baby petynetowej polega na ilości żółtków dodanych do ciasta i na delikatnej puszystej strukturze miąższu. Im wyższa i bardziej smukła tym kunszt piekarza większy. W czasie ubijania i napowietrzania ciasta mówiono szeptem, nie otwierano drzwi, by baba nie usiadła. Z sufletem było mniej zachodu niż z babą. Rytuał wyjmowania baby z pieca obejmował ciszę, układanie na pierzynie i delikatne obracanie z boku na bok. Na koniec baba była lukrowana. I piękna, karbowana stała na honorowym miejscu. Na środku stołu. Kunszt piekarnictwa w dworskiej kuchni. Wokół mięsiwa, pieczyste, auszpiki, kiełbasy, szynka i jajka kraszone.
Europejska sława
Jak wszystkie smakołyki także i polska baba wielkanocna trafiła na stół królewski we Francji a może w Wiedniu. Później przepisy na babę wielkanocną rozeszły się po całej Europie. U nas moda na tak wyszukany deser zaniknęła w PRL-u, wraz z zanikiem kuchni dworskiej. Babę petynetową podawano oczywiście z sosem szodon (fr. Chaudeau).
Przepis na babę petynetową znajdziecie oczywiście u niezawodnej Lucyny Ćwierczakiewiczowej. Choć w zależności od regionu dworskie kucharki posługiwały się też książkami Monatowej i Kucharką litewską Wincenty Zawadzkiej. Nie zrażajcie się tym, co zrobić z białkami, bo przecież do baby zużyjecie same żółtka. Z tych czterdziestu białek oczywiście robimy równie słynny nugat. Spokojnie sobie poleży do Zielonych Świątek, jeśli szczelnie bez dostępu wilgoci zostanie zapakowany.
Do zaprawy murarskiej
W czasach, kiedy do zaprawy murarskiej dodawano białko dla wzmocnienia trwałości spoin, żółtka były właściwie odpadem i stąd w Lizbonie obok klasztoru Hieronimitów znajdziecie pyszne ciasteczka zwane Pasteis de Nata, lub wprost od nazwy dzielnicy Pasteis de Belém. Odrobina ciasta francuskiego wypieczonego w formie babeczki i wnętrze wypełnione kremem z żółtek, skrobi i cukru z odrobiną waniliowej nuty. Wszystko zapieczone przez chwile w piekarniku smakuje wybornie z filiżanką kawy aromatyzowanej alkoholem.
I tak zawędrowaliśmy w odnajdywaniu świątecznych smaków bab i babek z litewskich puszcz przez Strasburg, Wiedeń, Neapol do Lizbony. A wszystko za przyczyną bab i babeczek, którym nie żałowano żółtek. A do takich specjałów warto na stole postawić węgrzyna, tradycyjne świąteczne wino prosto z winnic Tokaju.
Sami sobie musicie znaleźć odpowiedź, czy niemiecki baumkuch, po polsku sękacz lub dziad, może równać się z polską babą wielkanocną, choć oba ciasta równie bogate w żółtka.
Jeśli interesują Cię podobne informacje, zapisz się do Newslettera Gazety Senior Zapisz się do Newslettera
- Masowe wymieranie zwierząt - 27 października, 2024
- Gobeliny z Branic - 6 października, 2024
- Lwice wybrały samochód - 9 sierpnia, 2024