Dane o Polsce zbiera i publikuje Główny Urząd Statystyczny. Poczytaj z okazji Święta Niepodległości

Na stulecie państwowości, w 2018 roku, zostało wydane przez Główny Urząd Statystyczny kompendium wiedzy o stu latach trwania naszego państwa.

Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej GazetaSenior.pl

100 lat Polski w liczbach

Reklama

Wydawnictwo jest dostępne w Internecie tutaj link. Warto tam zajrzeć i poczytać ze zrozumieniem. Znajdziecie tam nie tylko same liczby, ale też krótkie komentarze, ważniejsze wydarzenia polityczne, mapy państwa i podziały na województwa. To niezwykle ciekawa publikacja obrazująca jak przez te sto lat zmieniał się nasz kraj. Jak poprzez przemiany polityczne i gospodarcze osiągnęliśmy dzisiejszą codzienność.

Reklama

Główny Urząd Statystyczny. Jak to się zaczęło?

13 lipca 1918 roku Rada Regencyjna Królestwa Polskiego wydała Reskrypt o utworzeniu i organizacji Głównego Urzędu Statystycznego. Kilka lat i parę ustaw doprowadziło do tego, ze GUS zaczął zbierać dane na wzór innych państw i publikował statystyki. Teraz to instytucja państwowa podlegająca Prezesowi Rady Ministrów. To dzięki tej działalności politycy z rządu próbują się dowiedzieć, czy udanie wydali pieniądze zebrane z naszych podatków. Oczywiście dane docierają z opóźnieniem. To i tak lepiej niż gdyby tych danych nie było wcale.

Reklama

Dwudziestolecie międzywojenne

W ciągu zaledwie 20 lat udało się zwiększyć populację ludności i co ważniejsze nauczyć polskości. Po 123 latach zaborów wiele osób nie mówiło w języku polskim. W 1931 r. pytano o język ojczysty. Język polski deklarowało 68,9% ludności, ukraiński – 10,1%, żydowski i hebrajski – 8,6%, ruski – 3,8%, białoruski – 3,1%, niemiecki – 2,3%, rosyjski – 0,4%, inny i niewiadomy – 2,8%. Urzędnicy wystawiali zaświadczenia o obywatelstwie polskim. Urodzeni przed 1918 roku w Warszawie byli obywatelami Rosji, choć czuli się Polakami. Liczba ludności wzrosła w ciągu 20 lat o ponad 7,5 miliona ludzi. Zwiększyła się przeciętna długość trwania życia kobiet i przekroczyła 50 lat. Przyrost naturalny wyniósł w 1938 roku 370 tysięcy. Taka była nadwyżka urodzeń nad zgonami.

Reklama

Wojna

W tej części opracowania znajdziecie żywnościowe normy tygodniowe w czasie wojny. Możecie także sprawdzić jakie straty ludności spowodowała wojna. Znajdziecie też kilka mało znanych wydarzeń, jak choćby to, że utworzona przez III Rzeszę Republika Słowacka Jozefa Tiso napadła i okupowała polskie terytorium do 1945 roku.

Reklama

Po wojnie i PRL

Reforma rolna i nacjonalizacja przemysłu zmieniły obraz gospodarczy kraju. Dekret PKWN zastąpił rządy konstytucyjne. W 1952 roku została uchwalona nowa konstytucja i państwo przyjęło nazwę Polska Rzeczpospolita Ludowa. Te czasy znamy już lepiej, a niektórzy pamiętają zabawy zakładowe i wczasy w zakładowych ośrodkach wypoczynkowych. W pamięci zostały hasła wypisywane na czerwonym płótnie „By Polska rosła w siłę a ludziom żyło się dostatniej”. A w statystyce wszystkie wskaźniki rosną . Wzrasta spożycie mięsa i mleka, przybywa samochodów i rowerów. Mieszkańcy kupują porcelanę i szkło. Ubierają się modnie w sklepach Mody Polskiej i Pewex. Spada analfabetyzm. Warto sobie poczytać tabelki i wykresy. Jedno pewne wzrosła liczba ludności z niecałych 24 do prawie 38 milionów. Coraz więcej osób studiuje, a liczba kobiet na studiach jest większa od liczby mężczyzn.

Demokracja

Po 1989 roku zmienił się sposób zarządzania państwem. Wiele partii, wybory powszechne i związane z wyborami emocje. Społeczeństwo powoli zaczyna się starzeć. Wszystko zobaczycie na wykresach. Wzrasta przeciętna długość życia, mężczyźni przekraczają 74 lata a kobiety aż 81. Przyrost naturalny jest ujemny. 65% gospodarstw domowych posiada samochód. Niedługo nie będzie to powód do dumy. Wzrasta powierzchnia mieszkań i więcej izb przypada na jedną osobę. Coraz więcej handlujemy wzrósł zarówno import jak i eksport. Ważne, że saldo jest dodatnie.

Od czasu publikacji tego kompendium wiedzy o Polsce minęło kilka lat. Czy rozwijamy się dalej w takim wspaniałym tempie, czy może jednak w trybach coś zgrzyta? Wiadomo, nie udała się akcja 500+. Rodzi się mniej dzieci. W 2022 urodziło się tylko 306 tysięcy. Przed wprowadzeniem 500+ rodziło się około 400 tysięcy. Czy będziemy musieli sprowadzać do pracy ludzi z krajów muzułmańskich? Czy może zmniejszymy liczbę ludności, produkcję i zaczniemy bardziej dbać o środowisko. Będziemy oszczędni, pozbędziemy się samochodów, a na wakacje pojedziemy pociągiem? Święto narodowe to dobry czas na takie rozważania.

Jeżeli interesują Cię podobne informacje, zapisz się do Newslettera Gazety Senior   Zapisz się do Newslettera

Aleksander hrabia Fredro [Wystawa w Ossolineum]