![Emerytura honorowa dla stulatków [dodatkowe 6,2 tys. co miesiąc] – komu należy się z urzędu, kto musi złożyć wniosek oraz zapowiadane zmiany w przepisach](https://www.gazetasenior.pl/wp-content/uploads/2022/09/100-lat.-Setne-urodziny.-Swieczki_.jpeg.webp)
Emerytura honorowa dla stulatków [dodatkowe 6,2 tys. co miesiąc] – komu należy się z urzędu, kto musi złożyć wniosek oraz zapowiadane zmiany w przepisach
Seniorzy, którzy kończą 100 lat, mogą liczyć na otrzymanie od państwa tak zwanej emerytury honorowej. Świadczenie to 1 marca 2024 roku wzrasta o ponad 700 zł. Dowiedz się, komu przysługuje emerytura honorowa i w jakim przypadku trzeba składać wniosek o jej przyznanie. Informujemy także o zapowiadanych nowych regulacjach dotyczących świadczenia honorowego.
Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej GazetaSenior.pl
Spis Treści
Emerytura honorowa – czym jest świadczenie honorowe dla 100 latków?
W momencie ukończenia stu lat seniorzy nabywają prawo do otrzymywania comiesięcznego świadczenia honorowego. Co ważne, może je pobierać każda osoba od setnego roku życia – niezależnie od przysługujących dodatków, pobieranej renty, emerytury, lub ich braku. Aby dostać świadczenie, trzeba mieć polskie obywatelstwo. Nie ma znaczenia, czy senior mieszka w kraju. Specjalną emeryturę finansuje budżet państwa. Nie podlega ona waloryzacji.
Zobacz również: Waloryzacja emerytur 2024: ostateczna potwierdzona podwyżka 12,12 proc. [TABELA NETTO]
Emerytura honorowa – wysokość świadczenia
Wysokość emerytury honorowej zmienia się co 12 miesięcy. Ustalona kwota obowiązuje od 1 marca do końca lutego następnego roku. Raz przyznane świadczenie nie ulegnie już zmianie, czyli będzie wypłacane w tej samej wysokości do końca życia seniora. Dlatego nie każdy otrzymuje dodatek dla najstarszych seniorów w identycznej kwocie. Jego wysokość zależy od kwoty bazowej obowiązującej w dniu setnych urodzin świadczeniobiorcy (ustalana kwota zależy od stopy bazowej – jest to 100% przeciętnego wynagrodzenia za poprzedni rok minus składki na ubezpieczenie społeczne).
Zobacz również: Bon Senioralny 2024: nowe świadczenie dla seniorów [wszystko, co już wiemy w jednym miejscu]
Wysokość emerytury honorowej [kwoty]
Seniorzy, którzy ukończyli setny rok życia, otrzymują emeryturę honorową w różnej wysokości. Wszystko zależy od tego, w którym roku obchodzili okrągłe urodziny. W ostatnich czterech latach można zauważyć wzrost tej kwoty, ponieważ przeciętne wynagrodzenie jest coraz wyższe. Od 2019 roku wysokość świadczenia zmieniała się następująco:
- 1.03.2024 – 28.02.2025 – 6246,13 zł brutto
- 1.03.2023 – 29.02.2024 – 5540,25 zł brutto,
- 1.03.2022 – 28.02.2023 – 4994,79 zł brutto,
- 1.03.2021 – 28.02.2022 – 4512,41 zł brutto,
- 1.03.2020 – 28.02.2021 – 4294,67 zł brutto,
- 1.03.2019 – 29.02.2020 – 3731,13 zł brutto.
Świadczenie od 1 marca 2024 roku wzrasta do kwoty 6 246,13 zł brutto miesięcznie, czyli jest o 705,88 zł wyższe niż rok wcześniej.
Emerytura honorowa nie jest objęta waloryzacją, dlatego raz przyznana w określonej wysokości już się nie zmieni.
Zasady przyznawania honorowego świadczenia – przykład:
Senior, który nabył prawo do emerytury honorowej w 2022 roku tj. po 1 marca 2022 r., ale nie później niż 28 lutego 2023 r., otrzyma każdego miesiąca dodatkowe 4944,79 złotych brutto. Do końca życia będzie mu wypłacana dokładnie taka kwota.
Jeżeli 100-latek obchodzi swoje okrągłe urodziny po 1 marca 2023 r., ale nie później niż 29 lutego 2024 roku, kwota ta wyniesie już 5540,25 zł brutto miesięcznie. To więcej o 595,46 zł, ale emerytura honorowa pozostanie w takiej samej wysokości do końca życia 100-latka.
Jeżeli senior będzie świętować swoje setne urodziny po 1 marca 2024 roku np. w maju lub wrześniu tego roku wysokość jego emerytury honorowej wyniesie 6246,13 zł brutto i pozostanie na takim właśnie poziomie do końca jego życia.
To rozwiązanie budzi kontrowersje. Stulatkowie, którzy niedawno nabyli prawo do emerytury honorowej, otrzymują większy dodatek niż seniorzy obchodzący okrągłe urodziny we wcześniejszych latach lub w styczniu albo lutym tego samego roku.
Zobacz również: Rada ds. Polityki Senioralnej 2024-2026: kluczowy organ doradczy [pełny skład]
Kto wypłaca emerytury honorowe?
W Polsce jest kilka instytucji, które mogą wypłacić emeryturę honorową 100-latkom. Należą do nich:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS),
- Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS),
- Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (MSW),
- Ministerstwo Obrony Narodowej (MON).
Zobacz również: Kolejka do sanatorium 2024. Długość kolejki w poszczególnych województwach: aktualne dane [PRZEGLĄD]
Emerytura honorowa – jakie warunki trzeba spełnić, aby dostać świadczenie?
Dodatek dla najstarszych seniorów zostanie automatycznie przydzielony każdemu, kto pobiera emeryturę z ZUS, KRUS, MON lub MSW. Takie osoby nie muszą składać żadnych wniosków. Warto pamiętać, że dodatkowe pieniądze dla 100 latków są niezależne od świadczenia emerytalnego, czy innych otrzymywanych benefitów.
Zobacz również: Emerytura 2024: kiedy najlepiej przejść na emeryturę? Terminy od których zależy wysokość emerytury [kalendarz dla przyszłych emerytów]
Emerytura honorowa dla 90-latka?
Seniorzy często zastanawiają się, czy należy im się emerytura honorowa dla 90-latka. Chociaż pojawiała się już idea, aby stworzyć świadczenie dla osób, które ukończyły 90. rok życia, to aktualnie nie ma i nie planuje się wprowadzania dodatku dla seniorów młodszych niż 100 lat.
Kiedy należy złożyć wniosek o emeryturę honorową?
Wniosek o emeryturę honorową dla 100-latka muszą składać tylko osoby, które nie przepracowały w swoim życiu ani jednego dnia i nie pobierają renty lub emerytury. Dlaczego? Ci seniorzy nie widnieją w systemie ZUS, dlatego świadczenie nie zostanie im przyznane automatycznie. Do złożonego wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający wiek np. akt urodzenia. Taka sytuacja najczęściej dotyczy kobiet, które niekiedy przez całe swoje życie zajmowały się domem oraz dziećmi i przez to nigdy nie pracowały, więc nie mają wypracowanej emerytury.
Zobacz również: Dni Seniora 2024. Senioriady, targi seniora i święta seniorów. KALENDARZ wydarzeń senioralnych. Co, gdzie, kiedy?
Na jakich zasadach przyznawana jest emerytura honorowa z KRUS?
Seniorzy otrzymają świadczenie z KRUS na takich samych zasadach, jak stulatkowie, którzy otrzymują emeryturę z ZUS. W tym przypadku także nie trzeba składać żadnego wniosku po ukończeniu stu lat. Warto pamiętać, że KRUS przyznaje dodatki dla najstarszych seniorów tylko osobom pobierającym rolnicze emerytury lub renty.
Emerytura honorowa z MSW i MON
Ten dodatek seniorzy mundurowi otrzymują razem z przysługującym im wojskowym świadczeniem emerytalno-rentowym.
Świadczenie honorowe dla stulatków – historia
Dodatki dla najstarszych seniorów zaczęto wypłacać w latach 70. XX wieku zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Pracy. Świadczenie otrzymywało wtedy zaledwie 500 osób. Od 2006 roku obowiązuje ustawa mówiąca, że wypłacaniem świadczeń zajmuje się ZUS, KRUS, MSW i MON.
Ile osób pobiera emeryturę honorową?
Liczba osób pobierających emeryturę honorową dla stulatka stale się zmienia. W ostatnich latach beneficjentów przybywa, a prezes ZUS przyznał świadczenie następującej liczbie seniorów:
- 2016 r. – 1017 osób,
- 2017 r. – 834 osoby,
- 2018 r. – 857 osób,
- 2019 r. – 1221 osób,
- 2020 r. – 1571 osób.
- 2022 r. – 2600 osób
- 2023 r. – 2600 osób
W 2022 roku ZUS przyznał emeryturę honorową 2600 seniorom, jednak łącznie beneficjentów jest więcej. Osoby nieujęte w zestawieniu otrzymały dodatek z KRUS, MSW lub MON.
Emerytura honorowa – prognoza
Resort prognozuje, że w Polsce będzie coraz więcej seniorów, którzy ukończyli 100 lat. Szacunki na 2021 rok wynosiły 3 tys. osób i 138,6 mln złotych, a w 2022 roku już 3,9 tys. beneficjentów i 190,1 mln zł. Ten trend powinien się utrzymywać także w kolejnych latach:
- 2023 r. 4,7 tys. stulatków, koszt 246,1 mln zł,
- 2024 r. 5,4 tys. stulatków, koszt 298,8 mln zł
- 2025 r. 6,2 tys. stulatków, koszt 357,2 mln zł
- 2030 r. 9,7 tys. stulatków, koszt 723,9 mln zł.
W 2020 roku KRUS wypłacał dodatek dla najstarszych seniorów średnio 1032 osobom. Instytucja prognozuje, że w przyszłych latach liczba beneficjentów powinna być podobna.
Emerytura honorowa – podstawa prawna
Od 1972 roku do wypłacania emerytury honorowej jest uprawniony prezes ZUS. Zasady przyznawania świadczenia regulował art. 116 ustawy z dnia 23 stycznia 1968 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. Od początku 1999 roku dodatek dla najstarszych seniorów w drodze wyjątku przyznaje się na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
1 stycznia 1992 roku, Minister Pracy i Polityki Socjalnej zdecydował, że wszystkie osoby, które ukończyły setny rok życia, otrzymają od Prezesa ZUS w trybie wyjątku świadczenie równe kwocie bazowej, obowiązującej w dniu ukończenia stu lat, stąd też rząd zapowiada zmiany w tym zakresie – wprowadzenie ustawy regulującej emeryturę honorową.
Zobacz również: Co zabrać do sanatorium? [LISTA DO POBRANIA]
Emerytura honorowa – zapowiedziane zmiany w prawie [II kwartał 2024]
Zaplanowano zmiany legislacyjne mają na celu uregulowanie statusu prawnego świadczenia honorowego w Polsce, dotychczas przyznawanego na podstawie decyzji prezesa ZUS-u. Przejście do uregulowań ustawowych zapewnieni większą przejrzystość i stabilność w procesie przyznawania oraz wypłaty tego świadczenia. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, kierowane przez ministra Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk, zainicjowało prace nad ustawą, które mają rozpocząć się w drugim kwartale 2024 roku.
Nowe regulacje przewidują, że świadczenie honorowe będą otrzymywać stulatkowie posiadający obywatelstwo polskie, a jego wypłata będzie odbywać się przez organy takie jak ZUS, KRUS czy wojskowy organ emerytalny, zgodnie z przepisami ustawy.
Zobacz również: Opłata za sanatorium NFZ 2024 dla emeryta. Aktualny cennik zakwaterowania i wyżywienia [sezon zima 2024]
Kontrowersje wokół emerytury honorowej
Świadczenie honorowe budzi kontrowersje. W poprzedniej kadencji Sejmu wpłynęła petycja w sprawie uregulowania zasad wypłaty dodatku dla najstarszych seniorów. Pismo w tej sprawie zostało skierowane do ówczesnego szefa rządu.
Petycja dotycząca wprowadzenia świadczenia honorowego dla 100-latków – co w niej znajdziemy?
Autorem tej petycji jest dr Damian Walczak, adiunkt na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zajmuje się on problemem zabezpieczeń finansowych na starość. Jego zdaniem należy wprowadzić zmiany w obowiązującej emeryturze honorowej, ponieważ społeczeństwo się starzeje. Liczba stulatków systematycznie rośnie, a wypłacanie dodatku dla najstarszych seniorów będzie coraz większym obciążeniem budżetu państwa. Naukowiec uważa, że wypłacaną kwotę powinno się pomniejszyć i dokładnie określić w przepisach prawa zasady przyznawania świadczenia.
Dr Damian Walczak zaproponował w petycji następujące zmiany:
- automatyczną, coroczną waloryzację emerytury honorowej,
- obniżenie świadczenia do poziomu emerytury minimalnej,
- objęcie ustawą wyłącznie seniorów, którzy ukończą 100 lat od dnia wejścia w życie tego aktu prawnego,
- wypłacanie świadczenia tylko beneficjentom, którzy od dłuższego czasu mieszkają w Polsce (np. od 20 lat).
Sejmowa Komisja do Spraw Petycji otrzymała dokument z postulatami dr. Damiana Walczaka 17 września 2020 roku.
Emerytura honorowa – opinia Komisji do Spraw Petycji
5 maja 2021 r. odbyło się posiedzenie, na którym została rozpatrzona petycja w sprawie inicjatywy ustawodawczej w zakresie emerytury honorowej dla 100 latków. Komisja uznała, że dodatki dla najstarszych seniorów powinny zostać ujednolicone tak, by nie występowały duże różnice w świadczeniach i w swoim dezyderacie zwróciła się do Rządu o przedstawienie stanowiska odnośnie uregulowania tych kwestii.
Sejmowa Komisja do Spraw Petycji 2 stycznia 2022 roku rozpatrzyła i przyjęła odpowiedź Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej na dezyderat nr 114 skierowany do prezesa Rady Ministrów w tej samej sprawie.
Swoje stanowisko na temat złożonej petycji zajęło Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu: Opinia prawna na temat petycji nr BKSP-145-IX-191/20 w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej wprowadzenia świadczenia honorowego dla 100-latków TUTAJ
Przyszłość emerytury honorowej – nieuchronna zmiana przepisów?
Zdaniem zarówno poprzedniego, jak i obecnego rządu wprowadzenie przepisów sankcjonujących obecne zasady przyznawania emerytur honorowych nie powinny znacząco odbiegać od aktualnych reguł.
Źródła: ZUS; KRUS; Sejm.pl
Jeżeli interesują Cię informację dotyczące emerytury honorowej, zapisz się do Newslettera Gazety Senior Zapisz się do Newslettera
- Bezpłatne porady notariuszy w całej Polsce! Sprawdź, gdzie skorzystasz z pomocy w Dniu Otwartym Notariatu [adresy i numery telefonów] - 18 listopada, 2024
- BON SENIORALNY: projekt ustawy [KOMPENDIUM] - 15 listopada, 2024
- Zostań podcasterem! Warsztaty tworzenia podcastów dla seniorów - 14 listopada, 2024