![Emerytura 2024: kiedy najlepiej przejść na emeryturę? Terminy od których zależy wysokość emerytury [kalendarz dla przyszłych emerytów]](https://www.gazetasenior.pl/wp-content/uploads/2024/01/AdobeStock_521160850.jpeg.webp)
Emerytura 2024: kiedy najlepiej przejść na emeryturę? Terminy od których zależy wysokość emerytury [kalendarz dla przyszłych emerytów]
W 2024 r. ponad 300 tys. osób osiągnie powszechny wiek emerytalny i będzie rozważać zakończenie aktywności zawodowej. Doświadczenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych podpowiada, że zdecydowana większość osób z tej możliwości skorzysta. Przyglądamy się najważniejszym czynnikom decydującym o wysokości przyszłego świadczenia. Co jeszcze możemy zrobić na ostatniej prostej, aby podnieść wysokość emerytury?
Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej GazetaSenior.pl
Spis Treści
Prawo do emerytury: dla kogo?
Prawo do emerytury z tzw. nowego systemu, czyli dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. przysługuje każdemu, kto spełnia dwa warunki. Po pierwsze, osiągnął powszechny wiek emerytalny, tj. 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Po drugie, udowodnił, że podlegał ubezpieczeniu społecznemu lub emerytalnemu — w praktyce wystarcza opłacenie jednej składki w ciągu całego życia.
W przypadku prawa do emerytury na nowych zasadach długość okresów składkowych i nieskładkowych, czyli staż pracy nie ma znaczenia. Od stażu pracy zależy jedynie, czy świadczenie nie będzie niższe od najniższej gwarantowanej emerytury, która do czasu tegorocznej waloryzacji, czyli od 1 marca 2024 roku wynosi 1780,96 zł brutto (do 29 lutego br. było to 1588,44 zł brutto). Otrzyma je kobieta, która wykaże co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz mężczyzna, który uzbierał ich co najmniej 25.
Emerytura tylko na wniosek!
Emerytura z ZUS przyznawana jest wyłącznie na wniosek. Prawo do emerytury uzyskasz w dniu, w którym osiągniesz powszechny wiek emerytalny, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym złożysz wniosek o przyznanie świadczenia. ZUS wyda decyzję w ciągu 30 dni, a termin ten liczony jest od daty wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do jej wydania.
Zobacz również: Kolejka do sanatorium 2024. Długość kolejki w poszczególnych województwach: aktualne dane [PRZEGLĄD]
Wysokość emerytury: co wpływa na wysokość świadczenia?
Prawo do emerytury to jedno, ale to jej ostateczna wysokość spędza sen z powiek niejednej przyszłej emerytce i emerytowi. Wysokość emerytury zależy od najmniej kilku czynników, są to przede wszystkim:
- Kapitał początkowy.
- Składki na indywidualnym koncie ubezpieczonego ZUS.
- Środki na subkoncie ZUS.
- Wiek przyszłego emeryta.
Ponadto, dla wysokości twojej przyszłej emerytury – lub sumy otrzymanych świadczeń w danym roku – ma znaczenie także termin złożenia wniosku o emeryturę, a nawet data wręczenia wypowiedzenia umowy o pracę.
Zobacz również: Bon senioralny: nowe wsparcie dla seniorów [kwota i kryterium dochodowe]
Jak ZUS ustala wysokość emerytury?
Wysokość emerytury ZUS oblicza według prostego równania, w którym dzieli sumę zgromadzonych środków na przyszłą emeryturę przez liczbę lat, którą statystycznie emeryt ma przed sobą. Na potrzeby tego artykułu będziemy posługiwać się przykładem Pani Małgorzaty, która w 2024 r. skończy 60 lat i rozważa przejście na emeryturę. Dokonamy także pewnych uproszczeń, ponieważ celem jest wyłącznie zarysowanie mechanizmów decydujących o wysokości świadczenia.
EMERYTURA Pani Małgorzaty = środki zgromadzone przez Panią Małgorzatę [KAPITAŁ] / dalsze trwanie życia Pani Małgorzaty [LATA]
Polski system emerytalny (tzw. zdefiniowanej składki) u swoich podstaw wydaje się sprawiedliwy, ponieważ wysokość przyszłej emerytury zależy od tego, ile środków zgromadziliśmy. Zasada jest prosta, im więcej i dłużej odkładasz, tym wyższą emeryturę otrzymasz. Ale jak to zwykle bywa, diabeł tkwi w szczegółach.
Zobacz również: Bezpłatne leki 65+. Jakie leki za darmo po 65 roku życia? [AKTUALNA LISTA + WYSZUKIWARKA]
Zgromadzone składki
ZUS najpierw ustali, ile składek zgromadziłaś/łeś w czasie aktywności zawodowej. Zakład ustali tzw. podstawę obliczenia emerytury, czyli sumę trzech kwot, a składają się na nią:
- Kapitał początkowy.
- Składki na ubezpieczenie emerytalne zapisane na indywidualnym koncie ubezpieczonego ZUS.
- Środki zapisane na subkoncie w ZUS.
Kapitał początkowy
Kapitał początkowy to odtworzona kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, które zostały opłacone przez pracownika albo pracodawcę przed 1 stycznia 1999 roku (przed tą datą ZUS nie prowadził ewidencji składek!). Kapitał początkowy jest ustalany dla osób, które urodziły się po 31 grudnia 1948 roku, pracowały przed 1 stycznia 1999 roku i miały opłacane składki na ubezpieczenie społeczne. Kapitał początkowy jest ustalany z urzędu wraz ze złożeniem wniosku o emeryturę.
Wysokość kapitału początkowego ma wpływ na wysokość emerytury, dlatego masz możliwość złożenia wniosku o jego ustalenie. Do wniosku należy dołączyć szereg dokumentów, a nawet powołać świadków. Jeżeli nie złożysz dokumentów, które potwierdzą faktyczną wysokość otrzymywanego wynagrodzenia, to Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjmie wynagrodzenie minimalne proporcjonalnie do okresu i wymiaru twojego czasu pracy.
Więcej informacji na temat kapitału początkowego i wniosku o jego ustalenia znajdziesz na stronie ZUS TUTAJ
Składki na ubezpieczenie emerytalne
Wysokość składek zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym ma wpływ na wysokość przyszłej emerytury. Płatnikiem składek na ubezpieczenie emerytalne najczęściej jest pracodawca. Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą, wówczas odprowadzasz je samodzielnie. ZUS zsumuje wszystkie składki na ubezpieczenie emerytalne zapisane na twoim indywidualnym koncie zgromadzone do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje ci wypłata emerytury. Przygotowując się do przejścia na emeryturę, warto sprawdzić, czy na twoim koncie w ZUS są odnotowane wszystkie składki i czy płatnik poprawnie je obliczył. Możesz to zrobić online, logując się na Platformie Usług Elektronicznych (PUE ZUS) TUTAJ.
Ważne szczegóły dotyczące wysokości składek znajdziesz na stronie ZUS TUTAJ.
Subkonto w ZUS
Ilość zgromadzonych środków na subkoncie ma wpływ na wysokość emerytury. Posiadasz subkonto w ZUS, jeżeli jesteś osobą urodzoną po 1968 roku. Jeżeli urodziłeś się przed 1969 rokiem, masz subkonto w ZUS tylko wtedy, gdy należysz do otwartego funduszu emerytalnego (OFE). Będąc członkiem OFE od 1 kwietnia do 31 lipca 2014 roku, można było zdecydować, czy składki nadal mają być przekazywane do OFE. W przypadku osób, które złożyły oświadczenie o przekazywaniu składek do OFE, ZUS przekazuje część składki do funduszu, a część zapisuje na subkoncie w ZUS. Jeśli nie złożyłeś oświadczenia, całość zapisywana jest na subkoncie w ZUS.
Więcej informacji na temat subkonta w ZUS znajdziesz na stronie internetowej ZUS TUTAJ.
Jak ZUS waloryzuje kapitał początkowy i składki na ubezpieczenie emerytalne?
Kwoty zgromadzone na koncie, subkoncie oraz kapitał początkowy podlegają waloryzacjom tj. rocznym i kwartalnym podwyżkom. Czyli raz odłożone są systematycznie mnożone przez odpowiednie wskaźniki waloryzacji, w praktyce powiększane, aby nie traciły na wartości.
1 czerwca ZUS przeprowadza waloryzację roczną. Tej podwyżce podlegają środki zgromadzone do 31 stycznia poprzedniego roku powiększone o kwoty z tytułu wcześniejszych waloryzacji. Ale ustalając wysokość emerytury, nie wszystkie środki mogą być objęte waloryzacją roczną, dlatego ZUS przeprowadza jeszcze waloryzację kwartalną. Waloryzacja kwartalna obejmuje składki zgromadzone na koncie i subkoncie po 31 stycznia. Wskaźniki waloryzacji składek za poszczególne kwartały są zróżnicowane np. wskaźnik za I kwartał jest wyższy niż wskaźniki za II, III i IV kwartał – informuje ZUS. Dla przykładu, w 2023 roku wskaźnik rocznej waloryzacji składek emerytalnych wyniósł 14,4 proc., natomiast środki zgromadzone na subkoncie zostały zwaloryzowane o 9,2 proc. Wskaźniki waloryzacji rocznej, która zostanie przeprowadzona 1 czerwca, poznajemy do 25 maja br.
Im wyższe składki zgromadzone na koncie, tym większy zysk z waloryzacji. Aby skorzystać na waloryzacji rocznej, wniosek o emeryturę należy złożyć w lipcu. Więcej na ten temat waloryzacji składki i kapitału przeczytasz na stronie ZUS TUTAJ.
Czerwcowi emeryci: koniec problemu
Do niedawna w sytuacji, gdy wniosek o emeryturę został złożony w czerwcu, kwoty zwaloryzowane rocznie nie były objęte podwyżkami kwartalnymi, w tym przede wszystkim wysokim wskaźnikiem waloryzacji za I kwartał. W praktyce składając wniosek o emeryturę w czerwcu, można było otrzymać emeryturę niższą, niż gdy wniosek został złożony w innym miesiącu. Dziś bez obaw możesz składać wniosek o emeryturę w czerwcu, ponieważ ZUS policzy emeryturę tak jak emeryturę majową, jeżeli ta okaże się korzystniejsza.
Problem tzw. czerwcowych emerytów definitywnie rozwiązała nowelizacja przepisów, która obowiązuje od 18 września 2021 roku. Przejście na emeryturę w czerwcu nie może być mniej korzystne niż w pozostałych miesiącach. Dodatkowo Trybunał Konstytucyjny 15 listopada 2023 roku, orzekł, że osoby pokrzywdzone, które złożyły wniosek o emeryturę w czerwcu przed zmianą przepisów, mają prawo do wyrównania wraz z odsetkami.
Podsumowując, zgromadzona w ten sposób kwota, czyli suma zwaloryzowanego kapitału początkowego, zwaloryzowanych składek zgromadzonych na koncie i subkoncie, stanowi środki na emeryturę Pani Małgorzaty do końca jej życia, czyli jej kapitał.
Zobacz również: Czerwcowi emeryci. Dodatkowe pieniądze dla seniorów, którzy przeszli na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019 r. [wyrok TK]
Podwyższenie emerytury do wysokości emerytury minimalnej
Jeżeli zgromadzony przez Panią Małgorzatę kapitał nie wystarczy na wypłacenie jej emerytury minimalnej, ale będzie ona w stanie udokumentować swój staż pracy (20 lat okresów składkowych i nieskładkowych w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn) wówczas zgodnie z przepisami uzyska emeryturę w wysokości minimalnego gwarantowanego przez państwo świadczenia. Od 1 marca 2024 minimalna emerytura wynosi 1780,96 zł brutto – świadczenie minimalne podlewa corocznej waloryzacji. W przeciwnym razie będzie musiała zadowolić się tzw. emeryturą groszową.
Staż pracy w nowym systemie nie jest już warunkiem do uzyskania prawa do emerytury, ale pomaga uzyskać prawa do pobierania świadczenia w najniższej gwarantowanej wysokości. Kwestia dotyczy coraz większej liczby emerytów i jest pokłosiem problemów z przeszłości takich jak wysokie bezrobocie czy praca na czarno, których konsekwencją jest niski kapitał zgromadzony na koncie w ZUS.
Tablice średniego dalszego trwania życia 2024
Zgromadzony kapitał ZUS podzieli przez liczbę miesięcy, przez które Pani Małgorzata będzie pobierać emeryturę. Zakład posłuży się w tym celu tablicami średniego dalszego trwania życia, które co roku opracowuje Główny Urząd Statystyczny. Pod koniec marca GUS w formie tabeli podaje, ile statystycznie miesięcy pozostało do przeżycia osobom w danym wieku. Dane te są podstawą do obliczenia wysokości świadczenia dla osób, które składają wnioski o emeryturę w okresie od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku kalendarzowego.
Tablice średniego dalszego trwania życia GUS do 31 marca 2024
TABLICE od 1 kwietnia 2023 roku do 31 marca 2024 r. TUTAJ.
Tablice średniego dalszego trwania życia GUS od 1 kwietnia 2024
TABLICE od 1 kwietnia 2024 roku do 31 marca 2025 r. TUTAJ.
Załóżmy, że Pani Małgorzata urodziła się 10 lutego 1964 r. i planowała przejść na emeryturę 25 lutego 2024 r. W tym dniu miała ukończone dokładnie 60 lat i 0 miesięcy, czyli nie ukończyla jeszcze 60 lat i 1 miesiąca. Wielkość przeciętnego dalszego trwania życia Pani Małgorzaty ZUS odczyta z komórki na skrzyżowaniu wiersza z cyfrą „60” i kolumny o nagłówku „0”. Jest to liczba 254,3, która oznacza oczekiwaną liczbę miesięcy dalszego życia dla osoby w wieku 60 lat. Zgodnie z tym założeniem Pani Małgorzata będzie pobierać emeryturę przez 21,2 lat i teoretycznie dożyje 81,2 roku życia.
Do 31 marca 2024 r. obowiązywały korzystniejsze tablice uwzględniające jeszcze zgony z pandemii, które obniżały średnią długość trwania życia, co wpływa korzystnie na wysokość świadczenia, ponieważ ZUS dzieli zgromadzone środki przez mniejszą liczbę miesięcy. Choć nie są one aż tak korzystne, jak jeszcze wcześniejsze. Od 1 kwietnia br. ZUS posługuje się nowymi wyliczeniami GUS. Jak przekładają się one na konkretne kwoty emerytury?
Pani Małgorzata 60-latka z kapitałem w wysokości 500 tys. zł otrzyma emeryturę w wysokości 1966,18 zł, ponieważ jej kapitał zostanie podzielony przez 254,3 (tablica z 2023 roku). Jeżeli data urodzin i tym samym data osiągnięcia wieku emerytalnego Pani Małgorzaty przypadałaby po 1 kwietnia to do obliczeń ZUS weźmie nowe tablice, gdzie 60-latek lub 60-latka ma przed sobą 264,2 miesiące życia, co daje 1892,50 zł emerytury, czyli kwotę niższą o 73,68 zł.
Natomiast mąż Pani Małgorzaty Andrzej, 65-latek z kapitałem 500 tys. zł analogicznie otrzymałby emeryturę w wysokości 2380,95 zł, ponieważ kapitał zostanie podzielony przez 210,0 (tablica z 2023 roku). Według nowy tablic byłoby to 2284,14 zł, czyli o 96,55 zł mniej.
W kontekście tablic dalszego trwania życia data złożenia wniosku o emeryturę ma znaczenie dla osób, które składają wniosek po miesiącu osiągnięcia wieku emerytalnego. Korzystniej jest złożyć go po dacie urodzin, wtedy średnie dalsze trwanie życia będzie trochę krótsze. W przypadku Pani Małgorzaty, byłoby to 253,5 miesiąca, jeżeli wniosek złożyłaby po 10 marca.
Warto także zaznaczyć, że osoby, które osiągnęły wiek emerytalny, nie muszą spieszyć się ze złożeniem wniosku o emeryturę, aby skorzystać z przychylniejszej tablicy GUS. ZUS przyznając emeryturę, sprawdzi, czy korzystniejsza jest obecnie obowiązująca tablica, czy ta, która obowiązywała w momencie, gdy senior osiągnął wiek emerytalny – i przyjmuje tę korzystniejszą.
Zobacz również: Jak pandemia podnosi emerytury [Tablice trwania życia GUS 2022] Wniosek o przeliczenie emerytury – dla kogo?
Waloryzacja emerytury: zawsze 1 marca
Twoja emerytura będzie co roku waloryzowana, czyli podwyższana o wskaźnik waloryzacji automatycznie. Raz przyznane świadczenie w określonej wysokości traci z czasem na wartości w związku z inflacją. Waloryzacja emerytury przyznanej przez ZUS ma miejsce zgodnie z obowiązującymi przepisami 1 marca. W związku z tym opłaca się złożyć wniosek o emeryturę w lutym, aby nasze świadczenie zostało zwaloryzowane już od marca. Wskaźnik waloryzacji w 2024 wyniósł 12,12 proc. i jest obliczany co roku na podstawie m.in. inflacji emeryckiej, której wysokość poznajemy w lutym. Koniec wysokiej inflacji to koniec wysokiej waloryzacji emerytur i rent, ale gwarantuje stabilność cen.
W planach rządu koalicji 15 października jest wprowadzenie dwukrotnej waloryzacji emerytur. Jeśli w czerwcu danego roku inflacja przekroczy 5 proc., to jesienią emerytów czekałaby druga waloryzacja. Szczegółów wciąż jednak nie znamy.
Uwaga! Waloryzacji przyznanej emerytury nie należy mylić z waloryzacją składek emerytalnych, składek na subkoncie czy waloryzacją kapitału początkowego. To są niezależne od siebie procesy przeprowadzane w innych terminach, według odmiennych wskaźników.
Zobacz również: Waloryzacja emerytur 2024: ostateczna podwyżka 12,12 proc. [TABELA NETTO]
Dodatki do emerytury
Polskie emerytury nie należą do najwyższych i pewnie stąd nasz aktualny system emerytalny, można powiedzieć, że dodatkami stoi. Emeryci mogą liczyć na 13. oraz 14. emeryturę, czy emeryturę honorową dla 100-latków. Przysługuje także szereg dodatków dla wybranych grup zawodowych np. tzw. 300 plus dla emerytowanych sołtysów, dodatek dla strażaków i ratowników górskich tzw. 200 plus, czy MAMA 4+ emerytura za wychowanie czwórki dzieci. Seniorzy mogą liczyć na dodatki ze względu na stan zdrowia lub wiek m.in. darmowe Leki 65+, 500 plus dla seniora przyznawane osobom niepełnosprawnym, dodatek pielęgnacyjny dla seniorów 75+, czy zasiłek pielęgnacyjny 75 plus.
Pełną listę dodatków oraz kryteria ich przyznawania znajdziesz w artykule Dodatki do emerytury 2024: pełne zestawienie świadczeń dla seniorów [RAPORT]
13. emerytura (kwiecień) i 14. emerytura (jesień)
Złożenie wniosku do ZUS na początku roku to możliwość otrzymania tzw. trzynastki, ponieważ to świadczenie jest wypłacone seniorom w kwietniu. Warunkiem jest posiadanie prawa do emerytury na dzień 31 marca. Trzynasta emerytura równa się emeryturze minimalnej. Otrzymują ją wszyscy emeryci bez względu na wysokość emerytury zasadniczej.
Zobacz również: 13. emerytura 2024: przewodnik po trzynastej emeryturze [kwota do ręki, terminy wypłaty, kto ma prawo, a kogo omija dodatek?]
Czternasta emerytura natomiast to roczny dodatek do emerytury przeznaczony dla seniorów o niższych świadczeniach. Wysokość czternastej emerytury jest równa najniższej emeryturze obowiązującej w danym roku z możliwością podwyższenia świadczenia. W przypadku emerytury zasadniczej w wysokości do 2900 zł brutto otrzymasz pełną kwotę czternastki. Po przekroczeniu progu 2900 zł brutto otrzymasz czternastkę pomniejszoną według zasady „złotówka za złotówkę”. Minimalna kwota czternastej emerytury to 50 zł brutto. Termin wypłaty jest elastyczny, z reguły jesienny lub zimowy. Maksymalna wysokość 14. emerytury w 2023 roku wyniosła 2650 zł brutto. Świadczenie wypłacano we wrześniu. Maksymalna wysokość 14-tki w 2024 roku nie może być niższa niż emerytura minimalna obowiązująca od 1 marca br., czyli 1780,96 zł brutto.
Oba świadczenia wypłacane są z urzędu, nie ma potrzeby składania wniosku o ich przyznanie.
Zobacz również: 14 emerytura 2023 ⭐️ Termin, próg dochodowy, kwota na rękę [TABELA]
Kiedy przejść na emeryturę w 2024 roku?
Najkorzystniejsze terminy wynikają wprost z kalendarza waloryzacji oraz wypłaty dodatków do emerytury, stąd początek roku lub lipiec wydają się optymalnym czasem na złożenie wniosku o emeryturę.
Przechodząc na emeryturę z początkiem roku, np. w lutym, zdążymy skorzystać z waloryzacji świeżo przyznanej emerytury 1 marca oraz dodatku w postaci 13. emerytury wypłacanej w kwietniu – aby otrzymać tzw. trzynastkę, musimy mieć przyznaną emeryturę najpóźniej w dniu 31 marca. W takim przypadku otrzymamy także późniejsze dodatki jak 14. emerytura – pod warunkiem spełnienia kryterium dochodowego – i ewentualną drugą waloryzację emerytury na jesieni, jeśli nowe przepisy wejdą w życie, a inflacja utrzyma się na stosukowo wysokim poziomie.
Jeżeli chcesz lub musisz poczekać z wnioskiem, to warto wstrzymać się co najmniej do lipca, ponieważ 1 czerwca skorzystasz z rocznej waloryzacji zgromadzonych składek emerytalnych oraz subkonta oraz waloryzacji kwartalnej za I kwartał. Nie ominą cię jesienne dodatki w postaci tzw. czternastki i potencjalnej drugiej waloryzacji emerytury.
W którym dniu miesiąca przejść na emeryturę? Kiedy złożyć wypowiedzenie?
Aby otrzymać emeryturę z ZUS, musisz złożyć wypowiedzenie. Umowę najlepiej rozwiązać dzień lub dwa dni przed końcem miesiąca, a wniosek wraz ze świadectwem pracy złożyć do końca tego miesiąca. Wówczas bilans jest najkorzystniejszy, ponieważ otrzymasz pensję za cały miesiąc oraz całą emeryturę za ten miesiąc – radzi rzeczniczka ZUS na Dolnym Śląsku, Iwona Kowalska-Matis. Jeśli rozwiążesz umowę ostatniego dnia miesiąca i złożysz wniosek o emeryturę wraz ze świadectwem pracy nawet tego samego dnia, to emerytura zostanie przyznana od następnego dnia po rozwiązaniu umowy o pracę.
Zasada ta nie dotyczy osób, które prowadzą działalność gospodarczą. Przedsiębiorcy i samozatrudnieni nie muszą zamykać ani zawieszać działalności w chwili przechodzenia na emeryturę. Nie muszą także rozwiązywać umów zlecenia ani o dzieło.
Uwaga na terminy z kalkulatora emerytalnego
Pamiętajmy, że podpowiedzi kalkulatora emerytalnego ZUS, dotyczące sugerowanej daty przejścia na emeryturę będą automatyczne i nie uwzględniają czynników i terminów mogących podwyższyć świadczenie. Jeżeli już osiągnęliśmy wiek emerytalny (odpowiednio 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) kalkulator emerytalny jako miesiąc przejścia na emeryturę z automatu wskaże nam bieżący miesiąc. Jeżeli jeszcze nie przekroczyliśmy powszechnego wieku emerytalnego również automatycznie jako miesiąc przejścia na emeryturę podpowie miesiąc naszych urodzin.
Zobacz również: MODA na dojrzałość [projekt fotograficzny i wystawa] DUŻO ZDJĘĆ
Czy wniosek o emeryturę można wycofać?
Możesz wycofać wniosek o emeryturę, zanim decyzja się uprawomocni i złożyć go ponownie w dogodnym dla ciebie terminie. Nie musisz uzasadniać chęci wycofania wniosku.
Zobacz również: Skierowanie do sanatorium na NFZ: aktualne zasady i co musisz wiedzieć w 2024 [krok po kroku]
Czy warto dłużej pracować?
Teoretycznie tak. ZUS podaje, że rok przepracowany po osiągnięciu wieku emerytalnego może podwyższyć emeryturę nawet o 15%. Pamiętajmy, że przejście na emeryturę jest prawem, a nie obowiązkiem. Jeżeli uznasz, że warto wydłużyć okres pracy i ten sposób podwyższyć swoją emeryturę, nie musisz nikogo pytać o zgodę. Jeżeli zdrowie Ci na to pozwala, warto to zrobić nie tylko z pobudek finansowych.
Ile zyskałaby Pani Małgorzata, gdyby przeszła na emeryturę w wieku np. 65 lat? Wówczas nasza bohaterka – przynajmniej teoretycznie – odkładałaby na emeryturę w ZUS jeszcze przez 5 lat po swoich 60. urodzinach, a ZUS podzieliłby składki pani Małgorzaty przez mniejszą liczbę miesięcy, tj. 210,0, czyli 17,5 roku, oczywiście przyjmując dane z roku 2023. Z tego właśnie powodu mężczyźni statystycznie mają wyższe emerytury, niż kobiety, ponieważ dłużej pracują i krócej je pobierają, co daje niejako podwójny zysk na wyższym kapitale i niższej liczbie lat pobierania świadczenia. Jednak ominęły by ją dodatki w postaci 13 i 14. emerytury. Ostateczny bilans zysków i start jest więc bardzo indywidualną kwestią.
Pomimo podejmowania pewnych zachęt do dłuższej pracy Polaków, jak np. PIT-0 dla seniora – rozwiązanie korzystne głównie dla lepiej zarabiających seniorów – aktualny kształt systemu i wiele dodatków nie zachęca przyszłych emerytów do dłuższej pracy. Powód jest prosty, większości osób bardziej opłaca się pobierać emeryturę i jednocześnie pracować. Tym bardziej że po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego nie grozi zmniejszenie czy zawieszenie emerytury z powodu przekroczenia limitów dorabiania. Można dorabiać bez ograniczeń.
Lubimy wspominać o wysokich niemieckich emeryturach. Pamiętajmy, jednak, że to bogatszy kraj z wyższymi wynagrodzeniami, a wiek emerytalny jest na poziomie 67 lat zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Wiek emerytalny w Polsce, 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, jest jednym z najniższych w Europie i na świecie. Długość życia systematycznie wydłuża się na całym świecie, co pociąga za sobą także wydłużanie aktywności zawodowej, ale nie w Polsce. Polskie emerytury nie są wysokie i nic nie wskazuje na to, aby to miało ulec zmianie, ponieważ drogą do ich powiększenia jest podniesienie wieku emerytalnego, czemu niechętne jest zarówno społeczeństwo, jak i klasa polityczna.
Niskie świadczenia zdają się nie zniechęcać do przechodzenia na emeryturę, co może wynikać ze złego stanu zdrowia, skromnych wynagrodzeń i chęci odpoczynku od pracy czy pracodawcy. Niepokojące jest jednak to, że seniorzy coraz częściej są zmuszeni do łączenia emerytury z pracą, ponieważ okazuje się, że nie wystarcza ona na utrzymanie się. Problem emerytur groszowych jest realnym i rosnącym problem, aktualnie pobiera je ponad 300 tys. emerytów. Emerytura groszowa to świadczenie niższe od minimalnego, a otrzymują je osoby, które osiągnęły wiek emerytalny, ale nie wypracowały wymaganego stażu. Rekordziści dostają z ZUS po kilka groszy miesięcznie.
Zobacz również: ZAPIS BANKOWY na wypadek śmierci: dla bezpieczeństwa twoich bliskich
Wysokość emerytury [groszowa, minimalna, przeciętna, najwyższa]
Jak kształtuje się wysokość emerytur w rzeczywistości? W marcu 2023 roku emerytura minimalna wyniosła 1588,44 zł, a przeciętne świadczenie emerytalne 3482,63 zł. Najwyższa emerytura wypłacana przez ZUS opiewała na 43 412 zł, natomiast najniższa wyniosła zaledwie 2 grosze – jak poinformował Zakład Ubezpieczeń Społecznych (podano kwoty brutto).
Zobacz również: Telefon Zaufania dla osób starszych: Zanotuj ten numer 22 635 09 54
Doradca emerytalny i kalkulator emerytalny dla przyszłych emerytów
Kiedy przebrnęliśmy przez wszystkie najważniejsze zagadnienia, łatwiej podjąć decyzję, kiedy złożenie wniosku o emeryturę będzie korzystniejsze. Pamiętaj, jednak, że każdy przypadek jest inny, a także, że na przyszłych emerytów czają się różne pułapki i kruczki prawne.
Przed ostatecznym podjęciem decyzji i złożeniem wniosku, warto skorzystać z narzędzi online m.in. kalkulatora emerytalnego, który jest dostępny na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Wystarczy się zalogować. Prognoza jest naprawdę bliska ostatecznej kwoty, którą ZUS wyliczy przyszłemu emerytowi – zapewnia rzeczniczka Iwona Kowalska-Matis. Każdy urodzony po 31 grudnia 1948 r., kto choć raz w życiu miał opłaconą składkę na ubezpieczenie społeczne, znajdzie tu także informację o stanie konta ubezpieczonego w ZUS (IOSKU), w tym o wysokości zgromadzonych składek. Zakład nie wysyła już papierowych listów, chyba że poprosi o to klient.
Warto także spotkać się z doradcą emerytalnym ZUS, który może zwrócić uwagę na ważne kwestie i niuanse w twoim indywidualnym przypadku.
Źródła: Zakład Ubezpieczeń Społecznych: www.zus.pl, komunikaty prasowe; Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 27 marca 2023 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn.; Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2023 r. poz. 1251).
Dziękuję, że przeczyłaś/łeś artykuł do końca, mam nadzieję, że był pomocny. Życzę Ci, aby emerytura była ciekawym i pełnym nowych aktywności czasem. Jeżeli chcesz być na bieżąco z ważnymi informacjami dla emerytów. Zapisz się do naszego Newslettera.
Jeżeli interesują Cię informacje ważne dla przyszłych emerytów, zapisz się do Newslettera Gazety Senior Zapisz się do Newslettera
- Bezpłatne porady notariuszy w całej Polsce! Sprawdź, gdzie skorzystasz z pomocy w Dniu Otwartym Notariatu [adresy i numery telefonów] - 18 listopada, 2024
- BON SENIORALNY: projekt ustawy [KOMPENDIUM] - 15 listopada, 2024
- Zostań podcasterem! Warsztaty tworzenia podcastów dla seniorów - 14 listopada, 2024