Inhalator i nebulizator – czym się różnią i na co zwrócić uwagę przy wyborze?

Stosowanie leków w formie wziewnej ma ogromną przewagę nad leczeniem pozajelitowym [1]. Dlaczego? Dotychczasowe badania wskazują, że w przypadku wielu dolegliwości, to właśnie ta metoda dostarcza największego stężenia leku, który trafić ma bezpośrednio do dróg oddechowych – co tym samym – umożliwia szybsze osiąganie pożądanego działania terapeutycznego.

Wnioski w branży medycznej pozwalają sądzić, że to droga wziewna jest jedną z najbezpieczniejszych i najefektywniejszych w podawaniu niektórych, cennych we wskazanej terapii, substancji [1]. Okazuje się bowiem, że inhalacja czy nebulizacja redukuje dawki leków, których zwiększona ilość często spowodowana jest absorpcją w wątrobie. Ponadto, formuła ta umożliwia szybkie, bezbolesne i nieinwazyjne podawanie medykamentów dzieciom i osobom starszym (również w tzw. formule biernej). Coraz częściej wskazuje się, że w przyszłości forma ta może posłużyć do leczenia migren, chorób nowotworowych i jako element hormonoterapii zastępczej [1]. Jeśli przypuszczenia te okażą się być prawdziwe – inhalatory czy nebulizatory staną się również sprzętem do iniekcji substancji białkowych – np. insuliny.

Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej GazetaSenior.pl

Czym jest inhalator?

Inhalator to profesjonalne urządzenie, służące do podawania leków w formie aerozolu, wspierając tym samym tzw. leczenie wziewne. Najczęściej stosuje się je w walce ze schorzeniami układu oddechowego, kiedy niezbędne jest bezpośrednie podawanie leku – np. z pominięciem drogi układu pokarmowego. Wdychana mgiełka dostarcza nie tylko konkretnych leków, ale także wód mineralnych, olejków i ziół, które stanowią za uzupełnienie innej formy terapii. Sposób ten umożliwia bezpośrednie podawanie leku w układzie oddechowym, co zmniejsza ryzyko niepożądanych skutków ubocznych (wynikających z np. podawania leków doustnie) oraz przyśpiesza podejmowany proces leczenia.

Inhalacje są całkowicie bezpieczne, dlatego też zaleca się je zarówno młodym, dorosłym, jak i starszym pacjentom. Odpowiednio przygotowana mieszanka nie podrażnia błon śluzowych i wspiera wiele chorób i uporczywych schorzeń.

Kiedy używa się inhalatora?

• W leczeniu astmy,
• Jako wsparcie dla całego procesu leczenia chorób płuc i oskrzeli,
• Jako pomoc w leczeniu przeziębienia – w tym kaszlu lub zatkanych zatok,
• W chorobach krtani,
• W przypadku alergii, wynikającej z bezpośredniego kontaktu z alergenem.

Bardzo często w inhalacji, oprócz leków, stosuje się także terapię naturalną, opartą na takich ziołach jak podbiał, rumianek, koper włoski, tymianek i sól morska, która dodatkowo nawilża śluzówkę.

Czym jest nebulizator?

Nebulizacja to rodzaj zabiegu medycznego, który przeprowadza się zarówno w warunkach szpitalnych, jak i domowych. Jego forma polega na podawaniu pacjentom leku, który rozpylany jest w formie delikatnej mgiełki. Docelowo lek ma trafić do układu oddechowego, a mgiełka posiada „w sobie” zawieszone kropelki leczniczej substancji. Wielkość kropelek wpływa na tempo, miejsce i skuteczność wchłaniania, dlatego tak ważne jest, aby wybierać urządzenie z możliwością regulacji.

• Krople powyżej 8 µm wchłaniają się głównie w oskrzelach,
• Krople do 5 µm docierają do oskrzeli (i tym samy do oskrzelików),
• Krople najmniejsze – od 0.5 µm do 3 µm – wchłaniają się w pęcherzykach płucnych.

Nebulizator rozpyla leczniczą mgiełkę samoczynnie, w ustalonych odstępach czasu. Tą wchłania się przy pomocy specjalnych ustników, które dołączone są do zakupionego zestawu. Podobnie jak w przypadku inhalatorów – nebulizator pozwala na szybkie działanie leków, z jednoczesnym pominięciem układu pokarmowego, który bardzo często jest źródłem występowania nieprzyjemnych skutków ubocznych.

Kiedy stosuje się nebulizator?

• Przy leczeniu przewlekłej, obturacyjnej chorobie płuc,
• Podczas leczenia mukowiscydozy,
• Jako wsparcie dla leczenia astmy,
• W rozedmie płuc,
• W zespole nieruchomych rzęsek,
• W celu leczenia zakażeń grzybiczych układu oddechowego,
• Wszelkie schorzenia w obrębie dolnych dróg oddechowych.

Warto podkreślić, że nebulizatory umożliwiają podawanie leków w trzech formułach:

• Roztworu – czyli substancji leczniczej, która rozpuszczana jest w chlorku sodu lub w innym rozpuszczalniku.
• Zawiesin – zdecydowanie najczęstsza forma, nad którą prowadzone są liczne badanie pod kątem m.in. dystrybucji w organizmie. Bardzo często porównuje się tą metodę z np. podawaniem leków domięśniowo i dożylnie, głównie po to, aby znaleźć najszybszą i najbardziej efektywną formę leczenia.
• Liposomów – substancji o mniejszych właściwościach drażniących. W 2002 roku w ten sposób wspierano leczenie m.in. zapalenie wątroby typu C [1].

Inhalator czy nebulizator?

Już po tej krótkiej, powyższej charakterystyce widać, że inhalatory i nebulizatory to dwa, różne urządzenia. Owszem, ich funkcjonalność jest podobna, a celem jest wspieranie układu oddechowego, ale sprzęty różnią się wielkością, efektywnością i dedykowane są nieco innym schorzeniom.

Inhalatory bowiem są znacznie tańsze, poręczniejsze, zabierać je można w podróż lub na spacer. Rozpylana przez nie mgiełka jest także dużo węższa, przez co dostarczają mniejszą dawkę leków. Nebulizatory stosuje się w długotrwałych terapiach, których proces leczenia jest bardziej złożony, a choroby często klasyfikuje się jako poważniejsze. Te drugie rekomenduje się również osobom starszym, które ze względu na ograniczone procesy poznawcze czy zakres ruchu, mogą nie poradzić sobie z prawidłowym przeprowadzeniem inhalacji (która często wymaga koordynacji wdechu z uwalnianym preparatem). Nebulizator, który tworzy zawiesistą mgiełkę, pozwala na swobodne i dużo łatwiejsze stosowanie – np. podczas leżenia.

Jaki inhalator lub nebulizator kupić?

Po pierwsze – udaj się do lekarza, który na podstawie dotychczasowych wyników badań i wywiadu z pacjentem, wskaże jakie są najważniejsze kroki w terapii. Bardzo często już na podstawie diagnozy można ocenić, jaki sprzęt będzie niezbędny w podejmowanym procesie leczenia. Po drugie – zapoznaj się z naszą poniższą listą elementów, które mają kluczowe znaczenie w wyborze docelowego modelu. Czytając etykiety i opisy producentów, zwróć uwagę na informację o:

• Cząsteczkach – a dokładnie ich wielkości i co za tym idzie – o docelowym miejscu wchłaniania,
• Głośności – urządzenie, ze względu na kompresor, pracować może w różnym natężeniu decybeli. Ważne, aby docelowy sprzęt nie przekraczał 60dB.
• Przewodu – im ten jest dłuższy, tym zapewnia większą swobodę podczas inhalacji lub nebulizacji – np. umożliwiając podawanie leków podczas leżenia lub wykonywania prostych czynności,
• Ustniku –wielkość, materiał, z którego został wykonany, informację czy w zestawie jest obecny ustnik wymienny,
• Maseczce – jej wielkość powinna być uzależniona od docelowego pacjenta (mniejsza dla dziecka, większa dla osoby dorosłej i starszej),
• Lekarstwach – nie każdy sprzęt umożliwia podawanie konkretnej substancji. Upewnij się więc, że producent zezwala na podawanie szerokiej gramy leków, co w oczywisty sposób wpływa pozytywnie na uniwersalność sprzętu i efektywność leczenia.
• Rodzaju – obecnie na rynku znajdziesz trzy rodzaje inhalatorów: ultradźwiękowe, pneumatyczne i membranowo-siateczkowe. Te pierwsze podają lek w postaci aerozolu generowanego przez ultradźwięki (w cząsteczkach mniejszych niż 5 µm); drugie tłoczą powietrzne połączone z inhalatorem, przez co doskonale podają antybiotyki i glikokortykosteroidy; a trzecie są najmniejsze, kompaktowe, łatwe w użyciu i najbardziej uniwersalne (a przez to – najdroższe).

Profesjonalne i sprawdzone urządzenia do leczenia wziewnego proponuje sklep internetowy Pomocedlaseniora.pl.

Bibliografia

[1] Karolewicz, B., Pluta, J., & Haznar, D. (2009). Nebulizacja jako metoda podawania leków. Farm Pol, 65(4), 291-304.

Artykuł partnerski