Marzena Okła-Drewnowicz, Ministra ds. Polityki Senioralnej [WYWIAD]. Rozmawiają redaktorzy „Gazety Senior”

Minister, a w tym przypadku ministra ds. polityki senioralnej, to nowe stanowisko powołane przez aktualny rząd koalicji 15 października z myślą o potrzebach seniorów i starzejącego się społeczeństwa. Dziś chcemy przybliżyć najważniejsze informacje dotyczące jego działań i planów. Pytania przygotowali redaktorzy seniorzy „Gazety Senior”, z których każdy reprezentuje nieco inne spojrzenie na problemy i potrzeby seniorów. Serdecznie zapraszamy do lektury!

Rozmawiają Kazimierz Nawrocki, Andrzej Górczyński, Jerzy Dudzik, Andrzej Wasilewski, Maria Orwat, Krystyna Ziętak oraz Linda Matus

Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej GazetaSenior.pl

POLITYKA SENIORALNA

Kazimierz Nawrocki: „Polityka senioralna jest to ogół celowych działań organów administracji publicznej wszystkich szczebli oraz innych organizacji i instytucji, które realizują zadania i inicjatywy kształtujące warunki godnego i zdrowego starzenia się” – czytamy w uchwale Rady Ministrów z 2013 roku w sprawie przyjęcia Założeń Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014–2020, czyli w poprzednim rządzie Donalda Tuska. Tamta uchwała położyła podwaliny pod politykę senioralną, ale dopiero w 10 lat później, w 2023 roku powołano Ministra ds. Polityki Senioralnej w Pani osobie. Jaka jest Pani wizja polityki senioralnej w bieżącej, jak i długofalowej perspektywie?

Marzena Okła-Drewnowicz: Moja wizja polityki senioralnej opiera się na podejściu systemowym i dążeniu do zapewnienia wszechstronnej pomocy osobom starszym, tak aby umożliwić im zdrowe, godne i aktywne starzenie się. W pierwszych miesiącach skupiłam się przede wszystkim na budowie rozwiązań ułatwiających dostęp do wsparcia i opieki długoterminowej. Długofalowo, stawiam na rozwój infrastruktury senioralnej i edukacji, aby umożliwić seniorom pełne uczestnictwo w życiu społecznym. Chcemy stworzyć systemowe ramy wsparcia seniorów na każdym etapie ich życia.

Kazimierz Nawrocki: „Minister ds. Polityki Senioralnej jest tzw. ministrem bez teki, czyli członkiem rządu w randze ministra, który nie kieruje żadnym ministerstwem. Zajmuje się realizacją konkretnych zadań powierzonych przez premiera i uznanych przezeń za istotne, a nie realizowanych w żadnym resorcie” – tłumaczy Wikipedia. Dlaczego takie właśnie rozwiązanie zostało przyjęte? Jakie są zalety i wady takiego rozstrzygnięcia? Czy uważa Pani, że w przyszłości może pojawić się konieczność powołania Ministerstwa ds. Polityki Senioralnej?

Marzena Okła-Drewnowicz: Stanowisko Ministra ds. Polityki Senioralnej zostało utworzone, aby skoordynować istniejące działania, jednocześnie zapewniając elastyczność i możliwość szybkiej reakcji na bieżące wyzwania. Taka forma pozwala mi na pracę nad konkretnymi zadaniami w bliskiej współpracy z innymi resortami. Jako minister konstytucyjny kieruję również pracami zespołu międzyresortowego do spraw systemowych rozwiązań związanych z opieką nad osobami starszymi. Chodzi o to, by spajać działania rozproszone w różnych ministerstwach. Proszę pamiętać, że polityką senioralną zajmuje się po trosze właściwie każde z nich.

Linda Matus: Była Pani jedną z posłanek mocno zaangażowanych w program Platformy Obywatelskiej Polska Seniora z 2018 roku. Jak rodziło się Pani zainteresowanie sprawami seniorów?

Marzena Okła-Drewnowicz: Przez wiele lat pracowałam w ośrodku pomocy społecznej, działając przy tym w organizacjach pozarządowych. Zawsze interesowałam się problemami społeczności lokalnych, a wraz z doświadczeniem parlamentarnym wzrosło też zrozumienie szczególnych potrzeb osób starszych. Praca nad programem Polska Seniora była naturalną konsekwencją tych zainteresowań. To był niesamowity czas, razem z koleżankami z klubu parlamentarnego Koalicji Obywatelskiej odbyłyśmy ponad 100 spotkań w całym kraju. Na bazie tamtych konsultacji dziś możemy materializować kolejne pomysły, już na poziomie rządowym.

Zobacz również: Rada ds. Polityki Senioralnej 2024-2026: kluczowy organ doradczy [pełny skład]

UTW

Kazimierz Nawrocki: Polityka senioralna to ogólnoświatowe wyzwanie starzejących się społeczeństw i aktualnie jesteśmy w fazie poszukiwań skutecznych rozwiązań. W Polsce znaczącą rolę odgrywają uniwersytety trzeciego wieku. Senat RP w uchwale już w 2012 uznał ruch uniwersytecki za fenomen społeczny, a rok 2012 ogłosił Rokiem Uniwersytetów Trzeciego Wieku. Jaki jest dziś pogląd Pani Minister na temat ruchu UTW? Jak należy go wspierać? W jaki sposób korzystać z tego potencjału?

Marzena Okła-Drewnowicz: Uniwersytety Trzeciego Wieku to prawdziwy fenomen społeczny, który zasługuje na pełne wsparcie. Kluczowe jest zapewnienie pomocy w promocji ich inicjatyw oraz dofinansowanie realizowanych projektów. Chcemy zachęcić więcej osób starszych do uczestnictwa poprzez współpracę z lokalnymi społecznościami i organizacjami pozarządowymi. Wzmacnianie ich potencjału pomoże nam stworzyć sieć wsparcia, która umożliwi aktywne starzenie się. Bardzo chciałabym wesprzeć szczególnie dydaktyczny charakter UTW – często na spotkaniach z seniorami słyszę, że brakuje środków i możliwości organizacyjnych na realizację wykładów czy warsztatów edukacyjnych. Przygotowując nowe projekty, położę na to główny nacisk. Obecnie sieciujemy także współpracę z przedstawicielami rządu w terenie, przy każdym wojewodzie ma być pełnomocnik obudowany zespołem ekspertów w dziedzinie polityki senioralnej. Chcemy, żeby  te podmioty były swoistymi integratorami lokalnej społeczności, także UTW. Dzięki tej sieci współpracy będziemy mogli łatwiej docierać do nich z konkretnymi materiałami i pomysłami.

Zobacz również: IX Sesja Obywatelskiego Parlamentu Seniorów: Kluczowe ustalenia i apel o wzmacnianie bezpieczeństwa seniorów

Reklama

RADY SENIORÓW

Andrzej Górczyński: Jako członek Miejskiej Rady Seniorów w Poznaniu, pytam, w jaki sposób będzie Pani Minister korzystać z zasobu, jakim są rady seniorów? Czy i jak mogą realnie pomóc?

Marzena Okła-Drewnowicz: Rady seniorów są bezcennym źródłem wiedzy na temat potrzeb lokalnych społeczności. Wiemy, że ich charakter jest zróżnicowany. Zależy mi, żeby każda z nich odgrywała w swojej małej ojczyźnie ważną i podmiotową rolę. Planuję współpracować z nimi przy konsultacjach nad nowymi przepisami i programami. Ale wiem, że trzeba wzmocnić je operacyjnie. Od lat bardzo blisko współpracuję z Ogólnopolskim Porozumieniem o Współpracy Rad Seniorów, razem wywalczyliśmy zapisy ustawowe umożliwiające jakiekolwiek finansowanie Rad. Uważam, że dziś musimy pójść dalej i skierować do tych podmiotów konkretne pieniądze na działalność.

Kazimierz Nawrocki: Na jakie wsparcie merytoryczne i finansowe mogą liczyć rady seniorów? Czy znajdzie to odzwierciedlenie w przepisach ustawowych?

Marzena Okła-Drewnowicz: Obecnie pracujemy nad rozwiązaniami, które ułatwią ich funkcjonowanie i zapewnią skuteczniejszą komunikację z instytucjami rządowymi.

Zobacz również: Rada Seniorów: prawa, obowiązki, sekrety współpracy z urzędem, praktyczne wskazówki [Rozmowa z Ekspertami]

FINANSE

Jerzy Dudzik: Jaki odsetek emerytów otrzymuje emeryturę niższą od płacy minimalnej? Czy tzw. 13. i 14. emerytury zostaną włączone do emerytury zasadniczej? Jeśli tak, to na jakich zasadach?

Marzena Okła-Drewnowicz: Kwestie zabezpieczenia społecznego leżą we właściwości Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Rozmawiamy o konkretnych rozwiązaniach – już w tym roku zapisaliśmy bezpiecznik – mechanizm podwójnej waloryzacji świadczeń w przypadku wysokiej inflacji. Tzw. trzynastki i czternastki są potrzebne i tak jak Państwo wiecie, absolutnie zostaną w systemie. Zapewniam, że zabieram w tej kwestii jasne stanowiska tak jak ostatnio w kwestii zasad funkcjonowania tzw. świadczeń honorowych. Zrobię wszystko, żeby sytuacja materialna seniorów się poprawiała.

Zobacz również: 14 emerytura 2024 ⭐️ Wszystko, co musisz wiedzieć o dodatkowym świadczeniu [Kryteria, Terminy, Kwoty NETTO]

ZDROWIE 

Andrzej Wasilewski: W Polsce mamy ponad 9 mln seniorów, 1,5 miliona osób 80+, oraz kilka tysięcy stulatków. Blisko 50 proc. świadczeń ambulatoryjnych pobierają seniorzy, wielu mieszka samotnie i bez opieki. Państwo oferuje im zaledwie 1200 łóżek geriatrycznych i 200 geriatrów, czyli państwowy system opieki geriatrycznej praktycznie nie istnieje. Zadanie jego stworzenia nałożyła ubiegłoroczna ustawa o szczególnej opiece geriatrycznej 75+ i na samym tylko zaistnieniu ustawy sprawa się kończy. Jaką swoją aktywność przewiduje Pani Minister w tej sprawie?

Marzena Okła-Drewnowicz: Dostrzegamy problem i zdajemy sobie sprawę z niedostatku w systemie opieki geriatrycznej. Pracuję nad jego rozwiązaniem razem z Minister Zdrowia Izabelą Leszczyną oraz prof. Katarzyną Wieczorowską-Tobis, przewodniczącą Zarządu Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego. Musimy pamiętać, że to niegdysiejsza koalicja PO-PSL stworzyła podwaliny – zbudowała Narodowe Centrum Geriatrii. Jedną z pierwszych decyzji PiS było wyrzucenie geriatrii z tzw. sieci szpitali. Budowanie po tych zaprzepaszczonych latach jest trudniejsze.  Centrum ma dziś świetną nową szefową Agnieszkę Neumann-Podczaską, której kompetencje i zaangażowanie napawają dużym optymizmem. Międzyresortowy zespół, któremu przewodniczę, zajmie się również przeglądem prezydenckiej ustawy, która dziś nie zawiera skutecznych narzędzi. Razem z ekspertami ustalimy, jak można ją uzbroić.

Linda Matus: Chyba nie muszę dodawać, że pytanie o krótsze kolejki do lekarzy padło niejeden raz.

Marzena Okła-Drewnowicz: Skrócenie kolejek do lekarzy to problem, który jest efektem lat zaniedbań, jego rozwiązanie wymaga czasu. Pracujemy nad tym, aby poprawić organizację opieki zdrowotnej i zwiększyć liczbę specjalistów. Wiemy, że czas oczekiwania na pomoc medyczną jest kluczowy, dlatego skupiamy się na konkretnych rozwiązaniach, które usprawnią system i zapewnią szybszy dostęp do opieki. To m.in. inwestycje w  koordynatorów, którzy będą dzwonić, umawiać i mówić dokąd się udać, w jaki dzień, na jaką godzinę, do jakiego lekarza. Zdejmiemy ten obowiązek z lekarzy i pacjentów. Zajmuje się tym nieoceniona minister Izabela Leszczyna.

Zobacz również: Ustawa o szczególnej opiece geriatrycznej: nadzieja świata senioralnego

BEZPIECZEŃSTWO

Maria Orwat: „Czasy pokoju się skończyły […] Żyjemy w nowych czasach. W epoce przedwojennej” — mówił premier Tusk w stolicy Rumunii podczas kongresu EPL. Czy Pani Minister przewiduje działania podnoszące wiedzę seniorów na temat rozpoznawania alarmowych sygnałów dźwiękowych, najbliższych schronach, punktach wody pitnej czy zaopatrzenia w żywność? Często otrzymujemy SMS-em alerty pogodowe. Czy można to rozszerzyć o informację o przelotach odrzutowców, które powodują drżenie bloków i lęk u osób starszych?

Marzena Okła-Drewnowicz: Rozumiemy obawy związane z obecną sytuacją bezpieczeństwa i dostrzegamy potrzebę podnoszenia świadomości w tym zakresie. Planujemy współpracę z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, tak aby lepiej informować osoby starsze w kwestiach bezpieczeństwa.

Krystyna Ziętak: Z uwagi na sytuację wywołaną agresją Rosji na Ukrainę niektóre centra lokalne rozszerzyły zakres swoich działań. Czy docierają do Pani Minister sygnały, że seniorzy zeszli na drugi plan z powodu konieczności zajęcia się trudną sytuacją uchodźców, imigrantów?

Marzena Okła-Drewnowicz: Nie dostrzegam, by seniorzy byli zaniedbywani z powodu konieczności wsparcia uchodźców. Polityka senioralna to priorytet działań państwa, czego najlepszym dowodem jest wydzielenie jej jako odrębnego zadania w ramach polityki rządu. Ma to też realne przełożenie na samorządy.

Zobacz również: Zastrzeż PESEL i zabezpiecz się przed oszustami [nowe przepisy od 1 czerwca br.]

RELACJE MIĘDZYPOKOLENIOWE

Kazimierz Nawrocki: Pani Minister, w naszej rozmowie w Ostrowie Wielkopolskim wspomniała Pani, że pielęgnowanie więzi międzypokoleniowej ma dla Pani kluczowe znaczenie. Jakie działania w tym obszarze planuje Pani realizować?

Marzena Okła-Drewnowicz: Podam przykład. Jesienią tego roku, wspólnie z Minister Edukacji Narodowej Barbarą Nowacką planujemy realizację programu Szkoła Międzypokoleniowa. W ramach tego projektu w szkołach organizowane będą warsztaty edukacyjne łączące młodzież i seniorów. W pierwszym etapie uczniowie będą wzmacniać kompetencje cyfrowe u osób starszych. Seniorzy również mają konkretną wiedzę i doświadczenia, które mogą przekazać młodemu pokoleniu. Z tym programem chcemy dotrzeć szczególnie do małych ośrodków.

Zobacz również: Pokoleniowy konflikt o finanse [Silversi kontra pokolenie Zet]

BON SENIORALNY

Linda Matus: W jednym z wywiadów powiedziała Pani, że kładzie się spać i budzi się z bonem senioralnym. Na 100 dni rządu udało się zaprezentować założenia tego rozwiązania, które teraz jest na etapie konsultacji społecznych. Priorytetem Pani i Pani urzędu jest wypracowanie systemowego rozwiązania opieki nad seniorem w jego domu. Mimo wielu publikacji także „Gazety Senior” na ten temat, obserwuję, że informacje o bonie senioralnym przebijają się powoli do świadomości seniorów, a sam bon bywa mylony np. z usługą  sąsiedzką, również stosunkowo nowym rozwiązaniem. Przypomnijmy zatem, na czym ma polegać BON SENIORALNY? Jaki problem ma rozwiązać? Kiedy można spodziewać się tego wsparcia? I czym różni się od już funkcjonujących form wsparcia?

Marzena Okła-Drewnowicz: Bon senioralny to świadczenie, które pozwala osobom starszym uzyskać wsparcie opiekuńcze w ich miejscu zamieszkania. Jego celem jest zapewnienie pomocy w codziennych czynnościach oraz ułatwienie kontaktu z otoczeniem. Rozwiązanie skierowane jest do osób w wieku 75+, a także ich pracujących rodzin, tak aby pomóc im pozostać na rynku pracy. Maksymalna wartość bonu wyniesie 2150 zł, a organizacją usług zajmą się gminy, które będą mogły zlecić takie zadanie np. szeroko rozumianym podmiotom ekonomii społecznej.

Bon ma na celu stworzenie systemowego wsparcia opieki nad seniorem w jego miejscu zamieszkania, unikając konieczności kierowania go do placówek całodobowych, co w mojej opinii powinno być ostatecznością. W odróżnieniu od usług sąsiedzkich bon będzie rozwiązaniem zorganizowanym, mającym zapewnić profesjonalne wsparcie. Mamy nadzieję, że dzięki szerokim konsultacjom społecznym  informacje o bonie staną się bardziej zrozumiałe.

Linda Matus: Wielu moich znajomych 40+ mieszka za granicą. W kontekście bonu senioralnego, jak będą kwalifikowani seniorzy potrzebujący wsparcia, których dzieci pracują, ale poza Polską?

Marzena Okła-Drewnowicz: Bon senioralny będzie skierowany do rodzin, które   płacą podatki w Polsce. System ten jest skonstruowany tak, aby zachęcać do pozostania na rynku pracy, jednocześnie oferując wsparcie opieki dla seniorów. Jednak nie pozostawimy nikogo bez pomocy, obecnie istnieją inne formy wsparcia, które są dostępne dla seniorów.

Krystyna Ziętak: W związku z planowanym bonem senioralnym, jak będzie wyglądać sytuacja seniorów, którzy dzieci nie mają?

Marzena Okła-Drewnowicz: Bon senioralny jest uzupełnieniem, a nie zastąpieniem istniejących systemów wsparcia, z których mogą korzystać seniorzy. Jego celem jest zapewnienie dodatkowej pomocy opiekuńczej w domu dla osób starszych. Równocześnie pozostają dostępne inne formy pomocy, takie jak świadczenia socjalne, usługi sąsiedzkie i programy oferowane przez samorządy czy organizacje pozarządowe. Tworzymy w ten sposób kompleksową sieć wsparcia, aby każdy senior mógł znaleźć rozwiązanie dostosowane do swoich potrzeb.

Zobacz również: Bon senioralny: nowe wsparcie dla seniorów [kwota i kryterium dochodowe]

STAROŚĆ

Linda Matus: Czy w jakiś szczególny sposób przygotowuje się Pani do własnej starości? Jak sobie ją Pani dziś wyobraża?

Marzena Okła-Drewnowicz: Aby utrzymać zdrowie fizyczne i psychiczne staram się zachować równowagę między pracą a życiem prywatnym. Uwielbiam długie wyprawy rowerowe, choć czasu na nie oczywiście mam już dużo mniej. Wierzę w aktywne starzenie się i budowanie silnych więzi społecznych. W swojej starości widzę się wśród bliskich, aktywną i pełną pasji, korzystającą z doświadczenia zdobytego przez lata.

Dziękujemy Pani Minister za poświęcony czas.

fot. Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz, Kazimierz Nawrocki Gazeta Senior_15.04.2024, Ostrów Wlkp.

Jeżeli interesują Cię zagadnienia dotyczące polityki senioralnej, zapisz się do Newslettera Gazety Senior  Zapisz się do Newslettera

Zobacz również: IX Sesja Obywatelskiego Parlamentu Seniorów: Kluczowe ustalenia i apel o wzmacnianie bezpieczeństwa seniorów

• About
• Latest Posts

Kazimierz Nawrocki

Redaktor senior, Rzecznik Prasowy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Ostrowie Wielkopolskim. Autor wielu publikacji na temat życia seniorów oraz wywiadów z osobami zaangażowanymi w życie senioralnych społeczności.

Latest posts by Kazimierz Nawrocki (see all)

• Marzena Okła-Drewnowicz, Ministra ds. Polityki Senioralnej [WYWIAD]. Rozmawiają redaktorzy „Gazety Senior” - 25 lipca, 2024
• Melodia życia: wywiad ze Zdzisławem Grzelakiem, weteranem chóralnej pasji z Ostrowa Wielkopolskiego - 22 grudnia, 2023
• Jurek Owsiak – człowiek orkiestra. Rozmowa m.in. o geriatrii, emeryturze i wnukach - 29 stycznia, 2023