O ile wzrosły koszty utrzymania w 2023 roku?

Czy waloryzacja emerytur wyrówna koszty utrzymania?

Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej gazetasenior.pl

Zasady waloryzacji emerytur

Reklama

Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251 i 1429) ustala zasady waloryzacji. Każdy może sobie ustawę przeczytać, jest dostępna w Dzienniku Ustaw.

Art.  89.  [Wskaźnik waloryzacji]

1.Wskaźnik waloryzacji to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwiększony o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.

2.Wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych, o którym mowa w ust. 1, jest średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów albo średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, jeżeli jest on wyższy od wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów.

3. Zwiększenie o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1, jest przedmiotem corocznych negocjacji, w ramach Rady Dialogu Społecznego, przeprowadzanych w czerwcu, w roku poprzedzającym waloryzację.

Reklama

Jeszcze z tydzień

Jeszcze z tydzień i GUS ogłosi, jaki będzie obowiązywał w 2024 roku średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów. To ważny wskaźnik, bo od niego zależy procentowa wysokość waloryzacji emerytur. Główny Urząd Statystyczny bada wzrosty cen metodami naukowymi, więc na pewno będzie rzetelnie. tutaj link znajdziecie opis metodologii.

Reklama

Zosia Samosia, czyli moje koszty utrzymania

Ja tam sobie ten wskaźnik wyliczyłem sam. Od kilku lat sprawdzam, ile też wydałem pieniędzy w ciągu całego roku. Nie, nie spisują wszystkich rachunków. Na koniec roku zliczam, ile pieniędzy dostałem i ile mi zostało. Resztę wydałem. Stąd wiem, ile mnie średnio miesięcznie kosztuje życie na emeryturze. Z naukowymi metodami ten mój sposób nie ma nic wspólnego. Jednak wyszło, że w 2023 roku musiałem wydać więcej na energię elektryczną o 220 złotych, na komorne wydałem 1200 więcej, na życie wydałem 8 tysięcy więcej. A mieszkanie to samo, energii zużyłem o 1 kilowat więcej, a wagę ciała utrzymałem na niezmienionym poziomie.

Reklama

Czy waloryzacja, 13 i 14 wyrównały koszty utrzymania?

W moim przypadku nie. Nie ma w tym nic dziwnego, bo przecież emerytury wzrastają o wskaźnik z roku ubiegłego. Zatem waloryzacja w 2023 podnosiła emerytury o wzrost cen z roku 2022. I takie jest założenie waloryzacji. Emeryci cały czas otrzymują zasiłki dostosowane do cen z roku poprzedniego. Nic dziwnego, że musiałem sięgnąć do oszczędności. Nie pomogły darmowe leki i dodatek dla 75-latków. Koszty utrzymania wzrosły zdecydowanie ponad otrzymane waloryzacje i dodatki jak 13 i 14. Dla przypomnienia 14 była wyjątkowo wysoka, bo rok był wyborczy.

Reklama

Inflacja

Na wartości straciły również oszczędności. Przy 12% inflacji oprocentowanie lokat spadło do 2%. W tym czasie banki zanotowały ponad dwukrotny wzrost zysków. W 2022 do listopada zyski banków w Polsce wynosiły 11 mld złotych w 2023 roku to już 27 mld złotych. Banki coraz bogatsze, a emeryci coraz biedniejsi.

Przeciętna emerytura

ZUS posługuje się terminem przeciętna emerytura. Przeciętna emerytura „na rękę” wynosiła w 2007 r., 1121,24 zł
w 2015 r.  1738,86 zł
w 2023 r.  2970,64 zł.
Jeśli otrzymujesz niższy zasiłek emerytalny, to tracisz w wyniku waloryzacji. Dlaczego? Do przeciętnej emerytury wyliczane są wskaźniki waloryzacji. Zatem ten, kto ma przeciętną emeryturę, otrzyma w wyniku waloryzacji 12% (taka jest planowana) 356 złotych podwyżki, co powinno zrekompensować wzrost kosztów utrzymania w pełnej wysokości. Jeśli twoja emerytura jest niższa od przeciętnej, to przy tym samym procencie waloryzacji dostaniesz mniej pieniędzy. A to oznacza, że jesteś w plecy.

20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia

Przy okazji waloryzacji dowiadujemy się także, o ile wzrosło realnie przeciętne wynagrodzenie. To, że płace rosną, wcale nie oznacza, że jesteśmy bogatsi. Jeśli ceny rosną szybciej niż płace, to tracą wszyscy. Ludzie zaczynają oszczędzać, niektórym brakuje na bieżące wydatki, sklepy narzekają na utargi, zmieszają wagę produktów, by utrzymać cenę. W 2022 roku realne przeciętne wynagrodzenie było ujemne, nastąpiło obniżenie o 2,1% w relacji do 2021. Jak będzie w tym roku? Musimy poczekać na komunikat do 15 lutego. Wtedy też będzie wiadomo, czy emerytury wzrosną o jakieś dodatkowe złotówki z tytułu 20% wzrostu płac.

Dlaczego tak się dzieje?

Pieniędzy na utrzymanie emerytów cały czas brakuje. W budżecie to największa pozycja. Przy 10 milionach emerytów zaoszczędzenie 100 złotych miesięcznie na każdym emerycie to oszczędność miliarda złotych w budżecie. Największe wydatki w budżecie po emeryturach to służba zdrowia i oświata. Na dalszych miejscach jest obronność, policja, więziennictwo. Tegoroczny budżet zakłada wydatki w wysokości 866 miliardów złotych.

Jeśli interesuje Cię, jak kształtowały się emerytury i renty w 2022 roku, to możesz sobie ściągnąć opracowany przez GUS materiał tutaj link. Publikacja jest z listopada 2023 roku.

Jeżeli interesują Cię podobne informacje, zapisz się do Newslettera Gazety Senior   Zapisz się do Newslettera

Waloryzacja emerytur 2024: prognoza [TABELA NETTO] oraz propozycja dwóch waloryzacji w roku