Waloryzacja emerytur 2024: ostateczna podwyżka 12,12 proc. [TABELA NETTO]
W tym roku emerytury i renty zostaną podniesione procentowo, a ostateczna wysokość wskaźnika to 112,12 procent. Od 1 marca br. najniższa emerytura wyniesie 1780,96 zł i wzrośnie o 192,52 zł. Prezentujemy prognozę podwyżek emerytur na rękę od 1 marca [TABELA].
Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej gazetasenior.pl
Spis Treści
Waloryzacja emerytur 2024: aktualne przepisy
Coroczna waloryzacja emerytur i rent jest uregulowana przepisami, gwarantując podniesienie świadczeń raz w roku, 1 marca. Kluczowym elementem tego procesu jest wskaźnik waloryzacji, obliczany na podstawie inflacji emeryckiej oraz wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. W 2024 roku brane są pod uwagę wskaźniki z roku 2023.
Celem waloryzacji jest wyrównanie utraty siły nabywczej emerytur spowodowanej inflacją. Waloryzacja nie jest więc podwyżką świadczeń emerytalno-rentowych, lecz narzędziem mającym zapewnić utrzymanie ich realnej wartości.
Zobacz również: Nadzieja dla owdowiałych seniorów: projekt ustawy o rencie wdowiej w Sejmie. Renta wdowia dla kogo i od kiedy?
Jak obliczany jest wskaźnik waloryzacji emerytur?
15 stycznia br. Główny Urząd Statystyczny ogłosił kluczowy wskaźnik inflacji emeryckiej za 2023 rok. Inflacja emerycka to średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów, który uplasował się na poziomie 11,9 proc. To pierwszy krok w procesie prognozowania waloryzacji.
9 lutego br. GUS podał drugi istotny wskaźnik tj. realny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w 2023 roku, który wyniósł 1,1 proc.
Dysponując tymi danymi można było pokusić się o prognozę wskaźnika waloryzacji. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty emerytury przez wskaźnik waloryzacji, który obliczany jest na podstawie inflacji emeryckiej (średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w gospodarstwach emerytów i rencistów) powiększonej o co najmniej 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia.
1 marca br. emerytury zostaną zwaloryzowane minimum o wskaźnik inflacji emeryckiej, czyli 11,9 procent powiększone o 20 procent realnego wzrostu wynagrodzeń tj. 0,22 procent. Oznacza to, że emerytury od 1 marca wzrosną o 12,12 procent. 12 lutego br. wysokość podwyżki potwierdziło i opublikowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Zobacz również: Bon Senioralny 2024: nowe świadczenie dla seniorów [wszystko, co już wiemy w jednym miejscu]
Waloryzacja emerytur 2024: kalkulator – prognoza [TABELA]
Uwzględniając wskaźnik waloryzacji na poziomie 12,12 proc., próbujemy oszacować wysokość podwyżek na rękę.
Emerytura brutto | Waloryzacja 2024 [brutto *12,12 proc] | Emerytura netto od 1 marca 2024 |
600,00 | 672,72 | 612,18 |
700,00 | 784,84 | 714,20 |
800,00 | 896,96 | 816,23 |
900,00 | 1009,08 | 918,26 |
1 000,00 | 1121,20 | 1020,29 |
1 200,00 | 1345,44 | 1224,35 |
1 300,00 | 1457,56 | 1326,38 |
1 400,00 | 1569,68 | 1428,41 |
1 588,44 | 1780,96 | 1620,67 |
1 600,00 | 1793,92 | 1632,47 |
1 700,00 | 1906,04 | 1734,50 |
1 800,00 | 2018,16 | 1836,53 |
1 900,00 | 2130,28 | 1938,55 |
2 000,00 | 2242,40 | 2040,58 |
2 100,00 | 2354,52 | 2142,61 |
2 200,00 | 2466,64 | 2244,64 |
2 300,00 | 2578,76 | 2346,67 |
2 400,00 | 2690,88 | 2425,80 |
2 500,00 | 2803,00 | 2514,37 |
2 600,00 | 2915,12 | 2602,94 |
2 700,00 | 3027,24 | 2691,52 |
2 800,00 | 3139,36 | 2780,09 |
2 900,00 | 3251,48 | 2868,67 |
3 000,00 | 3363,60 | 2957,24 |
3 200,00 | 3587,84 | 3134,39 |
3 300,00 | 3699,96 | 3222,97 |
3 600,00 | 4036,32 | 3488,69 |
3 800,00 | 4260,56 | 3665,84 |
4 000,00 | 4484,80 | 3842,99 |
4 200,00 | 4709,04 | 4020,14 |
4 600,00 | 5157,52 | 4374,44 |
4 700,00 | 5269,64 | 4463,02 |
4 800,00 | 5381,76 | 4551,59 |
4 900,00 | 5493,88 | 4640,17 |
5 000,00 | 5606,00 | 4728,74 |
Waloryzacja emerytur 2024: podano kwoty w złotówkach. Wyliczenia mają wyłącznie charakter poglądowy, ostateczne kwoty nalicza Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz pozostałe organy rentowo-emerytalne.
Emerytura minimalna, trzynastka i czternastka po waloryzacji 2024
Najniższa emerytura od 1 marca 2024 roku wyniesie 1780,96 zł brutto, co przełoży się na 1620,67 zł netto. To kluczowa informacja dla seniorów, którzy czekają na trzynastki i czternastki. Tzw. trzynasta emerytura równa się wysokości emerytury minimalnej. Także czternastka nie może być mniejsza niż poziom najniższego świadczenia, choć w przypadku tego dodatku należy uwzględnić jeszcze próg dochodowy.
Zobacz również: Zmiany w refundacji NFZ wyrobów medycznych od 1 stycznia 2024 r. Przegląd nowości i korzyści dla pacjentów
Najniższa renta, emerytura, emerytura honorowa i dodatki po waloryzacji 2024
Podsumowując, po waloryzacji kwota najniższej emerytury, renty rodzinnej i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wzrośnie z 1588,44 zł do 1780,96 zł. Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 marca 2024 r. wyniesie 1335,72 zł. Do kwoty 1780,96 zł podniesiona zostanie też renta socjalna. Wzrośnie też kwota graniczna świadczenia uzupełniającego (SU) do 2 419,33 zł. Wzrośnie też wysokość świadczenia honorowego dla stulatków, którzy swoje setne urodziny obchodzić będą po 29 lutego br. I tak od 1 marca świadczenie honorowe wynosić będzie 6 246,13 zł.
Oprócz świadczeń długoterminowych waloryzacja obejmie także kwoty dodatków i świadczeń pieniężnych. W ZUS waloryzacji podlegają nie tylko świadczenia długoterminowe, m.in. emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinne, socjalne, nauczycielskie świadczenia kompensacyjne, a także dodatki do tych świadczeń, np. dodatek pielęgnacyjny czy dodatek dla sierot zupełnych, a także świadczenia i zasiłki przedemerytalne. Waloryzacja obejmuje świadczenia przyznane do końca lutego 2024 roku.
I tak dodatek dla sieroty zupełnej wzrośnie z 553,30 zł do 620,36 zł, dodatek pielęgnacyjny z 294,39 zł do 330,07 zł, dodatek za tajne nauczanie 294,39 zł do 330,07 zł, dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji z 441,59 zł do 495,11 zł, ryczałt energetyczny z 255,17 zł do 299,82 zł.
Zobacz również: Dodatki do emerytury: pełne zestawienie świadczeń dla seniorów [nowe wyższe kwoty od 1 marca 2024]
Waloryzacja: nie trzeba składać wniosku!
W sprawie waloryzacji nie trzeba składać wniosków, odbywa się ona automatycznie. Każdy emeryt i rencista, który miał prawo do wypłaty świadczenia na dzień 29 lutego, otrzyma decyzję o nowej wysokości swojego świadczenia. Wysyłka decyzji waloryzacyjnych rozpocznie się nie wcześniej niż w kwietniu. Wraz z decyzjami o waloryzacji ZUS wyśle również decyzję o przyznaniu tzw. trzynastki. Wcześniej informację o wysokości waloryzacji będzie można sprawdzić na swoim koncie w Platformie Usług Elektronicznych ZUS.
Zobacz również: WYPRAWA ŻYCIA: Jesienny Rejs Seniora pełen atrakcji i doskonałej zabawy [PROGRAM, ZNIŻKI i SUPER-OFERTA DLA LIDERÓW]
Jak czytać decyzję o waloryzacji?
W decyzji o wysokości emerytury po waloryzacji podana jest wysokość emerytury brutto na ostatni dzień lutego danego roku, a następnie wskaźnik waloryzacyjny i emerytura brutto obliczona po waloryzacji. – Jeśli emeryt-rencista pobiera dodatek pielęgnacyjny, jest także informacja o wysokości tego dodatku – mówi Iwona Kowalska-Matis. – Tymczasem wiele osób zgłasza do ZUS, że dodatek nie jest im wypłacany. Nieporozumienie wynika z tego, że porównują wypłacaną kwotę z podanymi w decyzji waloryzacyjnej kwotami brutto- dodaje.
Rzeczniczka wyjaśnia, że różnica w kwocie jest efektem tego, iż od emerytury i renty odliczana jest zaliczka na podatek i składka na ubezpieczenie zdrowotne. Oczywiście, wszystkie te informacje świadczeniobiorcy znajdą w decyzji waloryzacyjnej, warto ją uważnie przeanalizować.
Prognoza wskaźnika marcowej waloryzacji a ostateczny wskaźnik 2024
Początkowe prognozy zakładały wskaźnik na poziomie 10,19 proc., jednak po nowelizacji ustawy budżetowej prognoza została zwiększona do 12,3 proc. Obecnie wiemy już, że marcowa waloryzacja wyniesie 12,12 proc., ponieważ taki poziom waloryzacji wynika ze wskaźników, które ogłosił GUS. Ostateczną wysokość wskaźnika waloryzacji potwierdziło także Ministerstwo, a 12 lutego br. został on opublikowany w Monitorze Polskim komunikatem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Zobacz również: Emerytura 2024: kiedy najlepiej przejść na emeryturę? Terminy od których zależy wysokość emerytury [kalendarz dla przyszłych emerytów]
Waloryzacja emerytur 2024: pomysły i propozycje
W kontekście waloryzacji emerytur pojawiają się różne propozycje: dwie waloryzacje emerytury w roku, waloryzacja kwotowo-procentowa, czy zmiana drugiego wskaźnika decydującego o wysokości waloryzacji tj. wzrost płac. Jakie mogą być potencjalne wyzwania i korzyści z ich ewentualnego wprowadzenia?
Zobacz również: Kolejka do sanatorium 2024. Długość kolejki w poszczególnych województwach: aktualne dane [PRZEGLĄD]
Dwie waloryzacje emerytury w roku [podwójna waloryzacja]
W dobie rosnących cen oczekiwanie na wyrównanie 12 miesięcy to dla wielu seniorów zbyt długo. Ten problem został podniesiony przez dwa ugrupowania tj. Nową Lewicę oraz Koalicję Obywatelską, które szły do wyborów z propozycją dwukrotnej waloryzacji świadczeń w latach, w których inflacja przekracza 5 proc., tzn. jeśli w czerwcu danego roku inflacja przekroczy 5 proc., to na jesieni będzie miała miejsce druga waloryzacja. Wprowadzenie tego rozwiązania w życie potwierdził w swoim expose premier Donald Tusk oraz Marzena Okła-Drewnowicz, minister ds. polityki senioralnej. Szczegółów, czyli projektu ustawy, wciąż jednak nie znamy, ale resort potwierdza, że trwają prace nad tym rozwiązaniem. Choć, jeśli prognozy Narodowego Banku Polskiego się sprawdzą, to 2024 rok byłby ostatnim rokiem, kiedy druga waloryzacja mogłaby zostać uruchomiona.
Zobacz również: Planowana druga waloryzacja emerytur 2024: co już o niej wiemy? [tabela netto]
Waloryzacja kwotowo-procentowa 2024?
Tylko teoretycznie możliwe było powtórzenie rozwiązania z marca 2023 roku, czyli przeprowadzenie waloryzacji mieszanej: kwotowo-procentowej z gwarantowaną podwyżką dla najniższych emerytur. Waloryzacja kwotowa dla najniższych emerytur była korzystna, waloryzacja procentowa opłacała się przy wyższych świadczeniach. Choć paradoksalnie gwarantowana kwota podwyżki tj. 250 zł brutto ominęła emerytów z realnie najniższymi emeryturami tzw. świadczeniami groszowymi, czyli poniżej emerytury minimalnej.
Zobacz również: Bezpłatne leki 65+. Jakie leki za darmo po 65 roku życia? [LISTA + WYSZUKIWARKA]
50 proc. zamiast 20 proc. wzrostu płac
Zmiana drugiego wskaźnika decydującego o wysokości waloryzacji, czyli realnego wzrostu płac i podniesieniu go z 20 do wartości 50 proc. Zgodnie z przepisami do obliczenia wskaźnika waloryzacji świadczeń emerytalnych obok waloryzacji emeryckiej, dziś brane jest nie mniej niż 20 proc. Ta propozycja nie jest nowa, a od lat postulują ją związki zawodowe, które chcą, aby również emeryci czerpali korzyści ze wzrostu gospodarczego i wyższych płac. Ono również ma swoje słabe strony. W marcu 2023 roku parametr ten nie podwyższył wskaźnika waloryzacji, ponieważ płace realnie spadły
Zobacz również: Dodatki do emerytury 2024: pełne zestawienie świadczeń dla seniorów [RAPORT]
Wskaźnik waloryzacji emerytur 2023 [historia]
Drogę do ostatecznego wskaźnika waloryzacji emerytur w latach kolejnych, ilustruje wyboista ścieżka do ogłoszenia ostatecznego wskaźnika waloryzacji w roku 2023.
Według przyjętej przez rząd PiS i podpisanej przez prezydenta ustawy, waloryzacja emerytur i rent 1 marca 2023 roku miała wynieść 13,8 proc. Zaproponowany wskaźnik został obliczony na podstawie prognozy inflacji. Zagwarantowano wówczas także minimalną kwotę podwyżki dla najniższych emerytur, tj. 250 zł brutto.
Z początkiem roku poznaliśmy faktyczną wysokość dwóch kluczowych wartości do ustalenia wskaźnika waloryzacji emerytur w 2023 roku.
13 stycznia 2023 roku Główny Urząd Statystyczny (GUS) podał dane dotyczące inflacji za 2022 rok. Inflacja dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów wyniosła wówczas 14,8 proc., czyli więcej niż rządowe prognozy. Już wtedy było wiadomo, że procentowa waloryzacja emerytur musi być wyższa niż zakładane 13,8 proc. i wyniesie minimum 14,8 proc.
Następnie 9 lutego 2023 roku GUS podał wartość drugiego wskaźnika, na który czekaliśmy, czyli poziom realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w minionym roku. Według GUS wyniósł on 97,9, co oznaczało spadek o 2,1 w stosunku do roku 202. Wzrost płac w roku 2022 wyhamował, więc wielkość ta nie podwyższyła wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2023 roku.
Tym samym wskaźnik waloryzacji emerytur i rent 1 marca 2023 r. wyniósł dokładnie 14,8 proc. 10 lutego 2023 roku Minister Marlena Maląg podpisała komunikat w sprawie wskaźnika waloryzacji rent i emerytur, czym ostatecznie potwierdziła wysokość wskaźnika waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych na poziomie 14,8 proc.
Jeżeli interesują Cię aktualne informacje dot. wysokości emerytur, zapisz się do Newslettera Gazety Senior Zapisz się do Newslettera
- „Senior w Dobrej Formie” – aktywność fizyczna kluczem do zdrowia i wysokiej jakości życia silversów - 16 grudnia, 2024
- BON SENIORALNY: projekt ustawy [KOMPENDIUM] - 9 grudnia, 2024
- Bezpłatne porady notariuszy w całej Polsce! Sprawdź, gdzie skorzystasz z pomocy w Dniu Otwartym Notariatu [adresy i numery telefonów] - 22 listopada, 2024