Wystawa NBP – Banknoty największych hiperinflacji na świecie
Od listopada ubiegłego roku we wrocławskim Oddziale NBP można było oglądać wystawę banknotów niemieckich z okresu hiperinflacji. Bilionowe banknoty markowe robiły wrażenie ale hiperinflacji niemiecka z okresu lat 20 nie była największa. Tym razem prezentujemy banknoty krajów z pierwszej trójki światowych hiperinflacji– zajmującej trzecią pozycję nieistniejącej już Jugosławii oraz Zimbabwe z miejsca drugiego.
Podczas wojny towarzyszącej rozpadowi byłej Jugosławii w pierwszej połowie lat 90-tych inflacja sięgała 100% dziennie. Na co dzień powszechnie posługiwano się niemieckimi markami lub dolarami USA. Dinar jugosłowiański praktycznie nie był używany, niemniej jednak formalnie był jednostką monetarną tego kraju. W styczniu 1994 dokonano dwóch denominacji. Najpierw 1 stycznia w proporcji 1 000 000 000 do 1, a następnie drugi raz 24 stycznia decydując się na emisję nowego dinara jugosłowiańskiego. Zrównano go wtedy z marką niemiecką, co oznaczało de facto denominację w proporcji 13 000 000 do 1.
Pozostałością tych hiperinflacyjnych zaburzeń w byłej Jugosławii jest fakt, że walutą Bośni i Hercegowiny jest tak zwana marka transferowa (związana sztywno z euro poprzez przelicznik marki na euro z chwili zmiany waluty w Niemczech), natomiast Czarnogóra oraz Kosowo nie posiadają własnej waluty i – pomimo, że nie są członkami Wspólnoty Europejskiej – posługują się euro.
Zimbabwe, dawniej Rodezja, to kraj znany przede wszystkim z pięknego środowiska naturalnego. Dzięki żyznym glebom, zdolnym do zaopatrywania sąsiednich państw we wszelkie produkty rolne, Zimbabwe odgrywało także niepoślednią rolę na międzynarodowym rynku żywności. Jednak militarne zaangażowanie i niepohamowane wydatki doprowadziły do gigantycznych deficytów, a siłowe rekwizycje prywatnych farm doprowadziły do zapaści niemal całego rolnictwa. U szczytu gospodarczej katastrofy Zimbabwe wkroczyło w fazę hiperinflacji, co doprowadziło do dolaryzacji zimbabweńskiej gospodarki, potwierdzonej oficjalnie przez ministra finansów w 2009 r.
W 2006 roku przeprowadzono pierwszą denominację o w proporcji 1000 do 1. Prócz zwykłych banknotów do obiegu weszły również czeki na okaziciela (Bearer Cheque) wydawane na okres 1 roku przeznaczone wyłącznie dla zagranicznych turystów.
W połowie maja 2008 r. 1 dolar amerykański wart był 250 000 000 dolarów Zimbabwe, a do obiegu wprowadzono banknot o nominale 500 000 000 dolarów. Pod koniec czerwca według kursu banku centralnego 1 dolar amerykański wart był ponad 10 000 000 000 dolarów Zimbabwe, a według kursu rynkowego 40 000 000 000 dolarów Zimbabwe. Ówczesny banknot o najwyższym nominale wart był ok. 3 polskich groszy. Pod koniec lipca 2008 r. do obiegu wszedł banknot o nominale 100 miliardów dolarów Zimbabwe. 31 lipca 2008 r. według kursu oficjalnego za dolara amerykańskiego płacono niemal 70 mld dolarów Zimbabwe, a według kursu rynkowego 510 mld.
1 sierpnia 2008 r. przeprowadzono denominację w stosunku 10 000 000 000:1 (dziesięć miliardów do jednego), aby ograniczyć skutki hiperinflacji osiągającej w tym czasie ponad 11 mln % rocznie (czerwiec 2008r.).
Banknoty pochodzą z kolekcji pana Macieja Borowskiego ze Stowarzyszenia Kolekcjonerów we Wrocławiu.
Wystawę można oglądać od poniedziałku do piątku, w godzinach 8.00-12.00, w Sali operacyjnej Oddziału Okręgowego NBP we Wrocławiu do połowy kwietnia 2015 roku.
Tekst i zdjęcia: Piotr Toczyński
Donosimy o najnowszych rozwiązaniach społecznych, ekonomicznych, zdrowotnych kierowanych do osób starszych. Informujemy o aktualnej sytuacji seniorów w Polsce. Sporo piszemy o zdrowiu seniorów i profilaktyce zdrowotnej. Obalamy mity dotyczące osób starszych. Edukujemy seniorów, korzystając z wiedzy i wskazówek ekspertów w danej dziedzinie.
- „Gazeta Senior” – styczeń 2025 [01/2025]: Sprawdź, co w numerze! - 18 grudnia, 2024
- Znany aktor Henryk Gołębiewski ofiarą scamu! Jak seniorzy mogą ustrzec się przed internetowym oszustwem? - 16 grudnia, 2024
- Viva Seniorzy! 2024 – wyjątkowe święto Seniorów za nami - 3 grudnia, 2024